ma li tawa la jan o seme

kili Melon Aug 2, 2021

{"/":{"prev":{"id":"2021/08/lawa-jan-li-kama-sona-e-nasin-toki-kepeken-nasin-seme","data":{"title":"lawa jan li kama sona e nasin toki kepeken nasin seme?","description":null,"authors":["jan Telakoman"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":null,"license":"CC-BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/","https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_len_sona.png"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"jan mute li wile kama sona e nasin toki ante. ni li tan seme? ni li ken tan ijo mute.\n\nijo wan li ni: jan mute li lon tomo pi kama sona. tomo pi kama sona la ona li wile kama sona e ijo mute. ijo wan pi ijo mute ni li nasin toki ante. nasin toki ante li ken toki Inli anu toki Epanja anu toki Sonko anu toki ante.\n\nijo ante li ni: jan mute li wile pali lon ma ante. ona li tawa ma ante la ona li wile kepeken nasin toki pi ma ni.\n\njan mute li wile kama sona e nasin toki. taso ona li pilin e ni: ni li pali suli. jan li wile kepeken wawa mute li wile kepeken tenpo mute. ni la jan mute li pilin ike tan kama sona pi toki ante.\n\njan sona mute li alasa e nasin pona pi kama sona. ona li toki e ni: “jan lili li kama sona e toki mama ona la ona li pilin ike ala. jan lili la kama sona pi nasin toki li wile ala e wawa mute. jan suli li ken ala ken kama sona sama jan lili? jan li ken la nasin ni li seme?”\n\n![len sona](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_len_sona.png)\n\njan Kasen (Krashen) li jan sona pi kama sona pi nasin toki. ona li toki e ni: jan lili en jan suli li sama. jan ale li kama sona e nasin toki kepeken nasin sama. ijo suli li ni: jan pi kama sona li wile kute e toki pi kon pona. toki pi kon pona li ni: sina kute e toki ni la kon pi toki ni li pona tawa sina. sina sona pona e kon. ken la sina sona ala e nimi ale pi toki ni. taso sina sona e kon la lawa sina li kama sona e nimi.\n\nni la jan Kasen li toki e ni: sina wile kama sona e nasin toki sin la o kute mute e toki pi kon pona. o kute e toki musi. o lukin e sitelen tawa musi. sina musi la sina kama sona pona. sina ken toki lili la o alasa e lipu. ijo suli li ni: sona pi lipu ni li pona mute anu musi mute tawa sina. sina pali e ni lon tenpo mute la lawa sina li kama sona e nasin toki. wawa lawa mute anu pilin ike li wile ala!","filePath":"poki/plaintext/2021/08/lawa-jan-li-kama-sona-e-nasin-toki-kepeken-nasin-seme.md","digest":"22be79220c513c9b","rendered":{"html":"jan mute li wile kama sona e nasin toki ante. ni li tan seme? ni li ken tan ijo mute.\nijo wan li ni: jan mute li lon tomo pi kama sona. tomo pi kama sona la ona li wile kama sona e ijo mute. ijo wan pi ijo mute ni li nasin toki ante. nasin toki ante li ken toki Inli anu toki Epanja anu toki Sonko anu toki ante.\nijo ante li ni: jan mute li wile pali lon ma ante. ona li tawa ma ante la ona li wile kepeken nasin toki pi ma ni.\njan mute li wile kama sona e nasin toki. taso ona li pilin e ni: ni li pali suli. jan li wile kepeken wawa mute li wile kepeken tenpo mute. ni la jan mute li pilin ike tan kama sona pi toki ante.\njan sona mute li alasa e nasin pona pi kama sona. ona li toki e ni: “jan lili li kama sona e toki mama ona la ona li pilin ike ala. jan lili la kama sona pi nasin toki li wile ala e wawa mute. jan suli li ken ala ken kama sona sama jan lili? jan li ken la nasin ni li seme?”\n<img src=\"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_len_sona.png\" alt=\"len sona\">\njan Kasen (Krashen) li jan sona pi kama sona pi nasin toki. ona li toki e ni: jan lili en jan suli li sama. jan ale li kama sona e nasin toki kepeken nasin sama. ijo suli li ni: jan pi kama sona li wile kute e toki pi kon pona. toki pi kon pona li ni: sina kute e toki ni la kon pi toki ni li pona tawa sina. sina sona pona e kon. ken la sina sona ala e nimi ale pi toki ni. taso sina sona e kon la lawa sina li kama sona e nimi.\nni la jan Kasen li toki e ni: sina wile kama sona e nasin toki sin la o kute mute e toki pi kon pona. o kute e toki musi. o lukin e sitelen tawa musi. sina musi la sina kama sona pona. sina ken toki lili la o alasa e lipu. ijo suli li ni: sona pi lipu ni li pona mute anu musi mute tawa sina. sina pali e ni lon tenpo mute la lawa sina li kama sona e nasin toki. wawa lawa mute anu pilin ike li wile ala!","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"lawa jan li kama sona e nasin toki kepeken nasin seme?","description":null,"authors":["jan Telakoman"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","tags":null,"original":null,"license":"CC-BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/","https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_len_sona.png"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"imagePaths":[]}},"collection":"blog"},"next":{"id":"2021/08/ma-pi-nimi-pona","data":{"title":"ma pi nimi pona","description":null,"authors":["jan Telakoman"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":null,"license":"CC-BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"jan pona mi o! tenpo suno ni li tenpo suno ike lon ma pi nimi pona. ale li ike tan ni: nimi Sona en nimi Pilin li utala li toki ike kepeken kalama suli. nimi Sona li tawa tomo ona, nimi Pilin li tawa tomo ona. nimi ale li pilin ike.\n\nmi en sina o kama sona e ni: nimi Sona en nimi Pilin li utala tan seme? mi en sina li sona e ni la ken la mi en sina li ken pona e pilin pi ona tu. ni la ale li ken kama pona lon ma pi nimi pona.\n\nmi en sina li tawa tomo pi nimi Sona. ona li lon insa pi tomo ona. mi lukin e ni: sijelo ona li kiwen li sama poki pi sinpin palisa. ijo ala pi sijelo ona li sama sike. ona li lukin ala tawa lupa. ona li pana e lawa ona tawa insa pi luka tu ona. ona li toki e ni: “mi wile alasa e nasin pona tawa ni: nimi Pilin li pali e ijo wile!”\n\nmi toki e ni tawa nimi Sona: “nimi Pilin li pali e seme tawa sina?”\n\nnimi Sona li toki e ni: “ona li kute ala e mi! tenpo ale la mi toki e ni tawa ona: sina wile pali e ni e ni e ni tan ni. mi pana e sona pona tawa ona. tenpo pini ale la ona li pali e wile. taso tenpo suno ni la ona li utala e mi! ona li wile ala pali e wile! ona li wile musi taso!”\n\nmi en sina o tawa nimi Pilin. nimi Pilin li lon insa pi tomo ona. sijelo ona li kiwen ala li sama kulupu walo pi telo sewi. ona li kalama mute tan pilin ike ona. telo mute li kama tan lukin ona. mi selo e sijelo ona kepeken luka tu mi.\n\nmi toki e ni tawa ona: “sina pali ala e wile pi nimi Sona tan seme?”\n\nnimi Pilin li toki e ni: “tenpo suli la mi pali e wile ale pi nimi Sona. taso ona li pana ala e tenpo tawa mi tawa ijo ante. mi wile musi. taso mi wile ala musi taso. mi jo e pilin mute. pilin ale mi li wile e tenpo pi pali ala. pilin ike mi li wile e tenpo tawa kama pona. ala la mi pilin ike mute!”\n\n“mi wile pilin e ni: nimi Sona li olin e mi. taso nimi Sona li pana ala e tenpo tawa mi la mi pilin e ni: ona li olin ala e mi. mi sama ijo jaki tawa ona.”\n\nmi toki e ni: “nimi Sona li olin e sina. ona li wile awen e sina. ona li wile ala e ni: tenpo kama la sina pilin ike tan pali sina pi tenpo pini. taso ona li pakala e pilin sina la ni li ike! mi o toki tawa ona.”\n\nmi tawa nimi Sona, mi toki e ni: “nimi Pilin li pilin e ni: sina olin ala e ona.”\n\nnimi Sona li toki e ni: “ala. ona li suli tawa mi.”\n\nmi toki e ni: “nimi Pilin li suli tawa sina tan seme?”\n\nnimi Sona li toki e ni: “ona li suli tawa mi tan ni: nimi Pilin li ijo sewi pi insa jan.”\n\nmi toki e ni: “ni la o pakala ala e nimi Pilin. o toki e pilin olin sina tawa ona. o pona e pilin pakala ona. o pana e tenpo tawa ona. ni la, nimi Pilin li kama pona li pali e wile sina.”\n\nnimi Sona li tawa nimi Pilin li toki tawa ona lon nasin pona. ale li kama pona sin lon ma pi nimi pona. pona tawa sina! sina lon poka mi lon tenpo ale ni. ni li pona e pilin mi.","filePath":"poki/plaintext/2021/08/ma-pi-nimi-pona.md","digest":"62ce6029abf12df8","rendered":{"html":"jan pona mi o! tenpo suno ni li tenpo suno ike lon ma pi nimi pona. ale li ike tan ni: nimi Sona en nimi Pilin li utala li toki ike kepeken kalama suli. nimi Sona li tawa tomo ona, nimi Pilin li tawa tomo ona. nimi ale li pilin ike.\nmi en sina o kama sona e ni: nimi Sona en nimi Pilin li utala tan seme? mi en sina li sona e ni la ken la mi en sina li ken pona e pilin pi ona tu. ni la ale li ken kama pona lon ma pi nimi pona.\nmi en sina li tawa tomo pi nimi Sona. ona li lon insa pi tomo ona. mi lukin e ni: sijelo ona li kiwen li sama poki pi sinpin palisa. ijo ala pi sijelo ona li sama sike. ona li lukin ala tawa lupa. ona li pana e lawa ona tawa insa pi luka tu ona. ona li toki e ni: “mi wile alasa e nasin pona tawa ni: nimi Pilin li pali e ijo wile!”\nmi toki e ni tawa nimi Sona: “nimi Pilin li pali e seme tawa sina?”\nnimi Sona li toki e ni: “ona li kute ala e mi! tenpo ale la mi toki e ni tawa ona: sina wile pali e ni e ni e ni tan ni. mi pana e sona pona tawa ona. tenpo pini ale la ona li pali e wile. taso tenpo suno ni la ona li utala e mi! ona li wile ala pali e wile! ona li wile musi taso!”\nmi en sina o tawa nimi Pilin. nimi Pilin li lon insa pi tomo ona. sijelo ona li kiwen ala li sama kulupu walo pi telo sewi. ona li kalama mute tan pilin ike ona. telo mute li kama tan lukin ona. mi selo e sijelo ona kepeken luka tu mi.\nmi toki e ni tawa ona: “sina pali ala e wile pi nimi Sona tan seme?”\nnimi Pilin li toki e ni: “tenpo suli la mi pali e wile ale pi nimi Sona. taso ona li pana ala e tenpo tawa mi tawa ijo ante. mi wile musi. taso mi wile ala musi taso. mi jo e pilin mute. pilin ale mi li wile e tenpo pi pali ala. pilin ike mi li wile e tenpo tawa kama pona. ala la mi pilin ike mute!”\n“mi wile pilin e ni: nimi Sona li olin e mi. taso nimi Sona li pana ala e tenpo tawa mi la mi pilin e ni: ona li olin ala e mi. mi sama ijo jaki tawa ona.”\nmi toki e ni: “nimi Sona li olin e sina. ona li wile awen e sina. ona li wile ala e ni: tenpo kama la sina pilin ike tan pali sina pi tenpo pini. taso ona li pakala e pilin sina la ni li ike! mi o toki tawa ona.”\nmi tawa nimi Sona, mi toki e ni: “nimi Pilin li pilin e ni: sina olin ala e ona.”\nnimi Sona li toki e ni: “ala. ona li suli tawa mi.”\nmi toki e ni: “nimi Pilin li suli tawa sina tan seme?”\nnimi Sona li toki e ni: “ona li suli tawa mi tan ni: nimi Pilin li ijo sewi pi insa jan.”\nmi toki e ni: “ni la o pakala ala e nimi Pilin. o toki e pilin olin sina tawa ona. o pona e pilin pakala ona. o pana e tenpo tawa ona. ni la, nimi Pilin li kama pona li pali e wile sina.”\nnimi Sona li tawa nimi Pilin li toki tawa ona lon nasin pona. ale li kama pona sin lon ma pi nimi pona. pona tawa sina! sina lon poka mi lon tenpo ale ni. ni li pona e pilin mi.","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"ma pi nimi pona","description":null,"authors":["jan Telakoman"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","tags":null,"original":null,"license":"CC-BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"imagePaths":[]}},"collection":"blog"}},"c/lipu_tenpo_nanpa_suno":{"prev":{"id":"2021/08/o-lawa-e-sona-sina","data":{"title":"o lawa e sona sina!","description":"a small article about the centralization of the internet","authors":["jan Lentan"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":null,"license":"MIT OR CC-BY-SA-3.0 OR CC-BY-SA-4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/","https://lipu-sona.pona.la/lentan/o_lawa_e_sona_sina/"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"tenpo ni la, jan mute li kepeken e linluwi[^1] tawa ni: ona li pali, li toki, li musi, li esun, li pali e ijo ante. wawa pona linluwi li suli mute. taso, tenpo sike mute pini la, kulupu esun pi mute lili li kama wawa mute. pilin mi la, ni li ike tawa jan ale.\n\n[^1]: linluwi li kulupu pi ilo sona.\n\n# tenpo pini\n\ntenpo sike nanpa 1969 la, kulupu Apane (ARPANET) li open. ona li linja e ilo sona pi tomo sona, e ilo sona pi kulupu utala lawa pi ma Mewika. tenpo sike kama la, tomo sona ante li kama tawa kulupu Apane. kulupu pi ma ante li kama. jan Lope Kan (Robert Kahn) en jan Winton So (Vinton Cerf) li pali e nasin wan pi toki ilo. ilo sona li ken toki tawa ilo sona ante kepeken ona. kulupu li suli, li kama pona tawa jan mute. nasin pi toki ilo li pali e ni: ilo sona ala en kulupu ala li lawa e ale. kulupu utala Mewika li pali e kulupu Apane, taso ona li lawa ala e ona. kulupu Apane li ante, li kama linluwi.\n\n# lipu kon pi kulupu suli\n\nnasin insa linluwi li ante ala. ilo sona ale li ken pana e sona, li ken toki tawa ilo sona ante. taso, jan mute li kepeken e linluwi lon nasin ante. jan mute li toki tawa jan mute kepeken lipu kon Pesepu (Facebook) anu lipu kon Tuwita (Twitter), li toki tawa jan pona kepeken lipu kon Osapu (WhatsApp) anu lipu kon Siko (Discord), li pana e sitelen tawa kepeken lipu kon Jutu (YouTube). lipu ni li lon ilo sona weka. kulupu suli li lawa e ona, li wawa mute. ona li pali e nasin ni: ijo seme li ike anu pona? ona li ken pana e toki sin, e toki esun tawa jan ale. ona li pali ike la, jan li awen kepeken e lipu kon tan ni: jan pona ona en sona suli ona li lon lipu kon ni.\n\nijo ike mute li kama lon tenpo pini. lipu Pesepu la, toki pi sona ike li wawa e jan ike. ma Mijama la, jan ni li toki e sona ike mute: ona li wile moli e jan pi kulupu Lowinsa (Rohingya). kulupu esun Kenpisi Analisika (Cambridge Analytica) li kama jo e sona jan pi mute suli, li pali e sona ni: \"mi wile ante e wile jan pi ante lawa pi ma Mewika. jan li wile ala e ni. toki seme li ken ante e wile ona?\". kulupu lawa li pali e ala lon tenpo suli.\n\nlipu Tuwita la, jan Tona Tan li toki e ijo ni lon tenpo mute: ona li ike tawa nasin Tuwita. kulupu lawa li pali e ala lon tenpo suli. jan ante li pali e ijo ike tawa nasin sama la, lipu ona li weka lon tenpo lili.\n\nkulupu lawa pi lipu kon suli li kulupu esun. pona jan li lili tawa ona. mani li suli nanpa wan tawa ona. jan li toki e sona ike, li wile ike e jan ante la, ni li ike. taso, ni li pona tawa kulupu esun tan ni: jan li awen lukin e lipu kon ona la, kulupu esun li kama sona e jan, li kama jo e mani.\n\nsin la, lipu kon suli li ike tan ni: ona li pakala la, toki mute li pakala. jan ike li kama jo e sona insa ona la, ona li jo e wawa mute. kulupu lawa li weka e lipu kon la, sona mute li weka lon tenpo ale.\n\nni li kama tan seme? tan mute li lon. lipu kon suli li ken awen e sona mute kepeken mani lili. jan li ken toki tawa jan pona ale ona kepeken ilo wan la, ni li pona tawa ona. kulupu pi mani mute li jo e wawa mute, li ken toki esun mute e lipu ona.\n\n# nasin pi lipu kon lili\n\ntaso, nasin pi tenpo pini li weka ala. nasin sin li lon, li ken pali e ijo sama kepeken kulupu suli pi lawa ala.\n\nsina ken pali e lipu kon lili sina kepeken nasin mute. sina sona e nasin toki \"HTML\" la, sina ken pali e lipu kon. sina sona ala e ona la, ilo kon li ken pali e ona. nasin ni la, sina awen jo e sona ale. sina ken pana e lipu kon kepeken ilo sona weka ante, anu ilo sina, lon tenpo ale.\n\nsina sona e ilo sona la, sina ken esun e lawa pi ilo sona weka lili kepeken mani lili. sina ken pana e lipu kon kepeken ona. ante la, sina ken pana e ilo kon tawa ona. ilo kon ni li ken pali e ijo mute.\n\n> !!! note\n> \n> tenpo pini la, mi toki e ilo \"Mastodon\" kepeken nimi \"Matoton\". taso, kulupu pi toki pona li lon ilo \"Mastodon\". kulupu ni li kepeken e nimi \"Masoton\". mi ante e nimi \"Matoton\" tawa nimi \"Masoton\" lon sitelen kama.\n\njan toki la, lipu pi ilo kon Matoton (Mastodon) li pali sama lipu Tuwita. taso, ona li jo ala e kulupu lawa wan. kulupu mute li jo e ilo Matoton lon ilo sona ante. kulupu li lawa e sona ona, e toki ona. ona li ken jo e nasin ante, li ken weka e toki ike tan ona. sin la, ilo ni li lon, li toki tawa ona ante kepeken nasin sama. ilo ante li pona tawa jan ante, li ken pali e ijo ante. ona ale li pali e kulupu suli. taso, kulupu ni li jo ala e lawa wan. jan mute li ken ante e ilo ona, li ken pona e ona, li ken pana e ante pona tawa jan ante. nimi pi kulupu suli ni li \"kulupu Wesiwe\" (Fediverse).\n\n> !!! note\n> \n> **sona sin**: jan li pali e kulupu pi toki pona lon ilo Masoton. nimi nasin ona li <https://toki.social/>. \n\nni li pali mute. ilo pi kulupu Wesiwe li wawa lili tawa ilo pi kulupu esun suli. ona li ken pakala. kulupu li ken utala. taso, ni li lon: kulupu esun suli la, wile jan li lili. jan li lawa e sona ona la, ona li ken awen e ona. kulupu ante li ken ala ante anu pini e toki ona, li ken ala pana e toki esun ike tawa ona, li ken ala kama jo ike e sona pi jan ale.\n\no lawa e sona sina!","filePath":"poki/plaintext/2021/08/o-lawa-e-sona-sina.md","digest":"2d06507953568d21","rendered":{"html":"tenpo ni la, jan mute li kepeken e linluwi<a href=\"#user-content-fn-1\" id=\"user-content-fnref-1\" data-footnote-ref=\"\" aria-describedby=\"footnote-label\">1</a> tawa ni: ona li pali, li toki, li musi, li esun, li pali e ijo ante. wawa pona linluwi li suli mute. taso, tenpo sike mute pini la, kulupu esun pi mute lili li kama wawa mute. pilin mi la, ni li ike tawa jan ale.\n<h1 id=\"tenpo-pini\">tenpo pini</h1>\ntenpo sike nanpa 1969 la, kulupu Apane (ARPANET) li open. ona li linja e ilo sona pi tomo sona, e ilo sona pi kulupu utala lawa pi ma Mewika. tenpo sike kama la, tomo sona ante li kama tawa kulupu Apane. kulupu pi ma ante li kama. jan Lope Kan (Robert Kahn) en jan Winton So (Vinton Cerf) li pali e nasin wan pi toki ilo. ilo sona li ken toki tawa ilo sona ante kepeken ona. kulupu li suli, li kama pona tawa jan mute. nasin pi toki ilo li pali e ni: ilo sona ala en kulupu ala li lawa e ale. kulupu utala Mewika li pali e kulupu Apane, taso ona li lawa ala e ona. kulupu Apane li ante, li kama linluwi.\n<h1 id=\"lipu-kon-pi-kulupu-suli\">lipu kon pi kulupu suli</h1>\nnasin insa linluwi li ante ala. ilo sona ale li ken pana e sona, li ken toki tawa ilo sona ante. taso, jan mute li kepeken e linluwi lon nasin ante. jan mute li toki tawa jan mute kepeken lipu kon Pesepu (Facebook) anu lipu kon Tuwita (Twitter), li toki tawa jan pona kepeken lipu kon Osapu (WhatsApp) anu lipu kon Siko (Discord), li pana e sitelen tawa kepeken lipu kon Jutu (YouTube). lipu ni li lon ilo sona weka. kulupu suli li lawa e ona, li wawa mute. ona li pali e nasin ni: ijo seme li ike anu pona? ona li ken pana e toki sin, e toki esun tawa jan ale. ona li pali ike la, jan li awen kepeken e lipu kon tan ni: jan pona ona en sona suli ona li lon lipu kon ni.\nijo ike mute li kama lon tenpo pini. lipu Pesepu la, toki pi sona ike li wawa e jan ike. ma Mijama la, jan ni li toki e sona ike mute: ona li wile moli e jan pi kulupu Lowinsa (Rohingya). kulupu esun Kenpisi Analisika (Cambridge Analytica) li kama jo e sona jan pi mute suli, li pali e sona ni: “mi wile ante e wile jan pi ante lawa pi ma Mewika. jan li wile ala e ni. toki seme li ken ante e wile ona?”. kulupu lawa li pali e ala lon tenpo suli.\nlipu Tuwita la, jan Tona Tan li toki e ijo ni lon tenpo mute: ona li ike tawa nasin Tuwita. kulupu lawa li pali e ala lon tenpo suli. jan ante li pali e ijo ike tawa nasin sama la, lipu ona li weka lon tenpo lili.\nkulupu lawa pi lipu kon suli li kulupu esun. pona jan li lili tawa ona. mani li suli nanpa wan tawa ona. jan li toki e sona ike, li wile ike e jan ante la, ni li ike. taso, ni li pona tawa kulupu esun tan ni: jan li awen lukin e lipu kon ona la, kulupu esun li kama sona e jan, li kama jo e mani.\nsin la, lipu kon suli li ike tan ni: ona li pakala la, toki mute li pakala. jan ike li kama jo e sona insa ona la, ona li jo e wawa mute. kulupu lawa li weka e lipu kon la, sona mute li weka lon tenpo ale.\nni li kama tan seme? tan mute li lon. lipu kon suli li ken awen e sona mute kepeken mani lili. jan li ken toki tawa jan pona ale ona kepeken ilo wan la, ni li pona tawa ona. kulupu pi mani mute li jo e wawa mute, li ken toki esun mute e lipu ona.\n<h1 id=\"nasin-pi-lipu-kon-lili\">nasin pi lipu kon lili</h1>\ntaso, nasin pi tenpo pini li weka ala. nasin sin li lon, li ken pali e ijo sama kepeken kulupu suli pi lawa ala.\nsina ken pali e lipu kon lili sina kepeken nasin mute. sina sona e nasin toki “HTML” la, sina ken pali e lipu kon. sina sona ala e ona la, ilo kon li ken pali e ona. nasin ni la, sina awen jo e sona ale. sina ken pana e lipu kon kepeken ilo sona weka ante, anu ilo sina, lon tenpo ale.\nsina sona e ilo sona la, sina ken esun e lawa pi ilo sona weka lili kepeken mani lili. sina ken pana e lipu kon kepeken ona. ante la, sina ken pana e ilo kon tawa ona. ilo kon ni li ken pali e ijo mute.\n<blockquote>\n!!! note\ntenpo pini la, mi toki e ilo “Mastodon” kepeken nimi “Matoton”. taso, kulupu pi toki pona li lon ilo “Mastodon”. kulupu ni li kepeken e nimi “Masoton”. mi ante e nimi “Matoton” tawa nimi “Masoton” lon sitelen kama.\n</blockquote>\njan toki la, lipu pi ilo kon Matoton (Mastodon) li pali sama lipu Tuwita. taso, ona li jo ala e kulupu lawa wan. kulupu mute li jo e ilo Matoton lon ilo sona ante. kulupu li lawa e sona ona, e toki ona. ona li ken jo e nasin ante, li ken weka e toki ike tan ona. sin la, ilo ni li lon, li toki tawa ona ante kepeken nasin sama. ilo ante li pona tawa jan ante, li ken pali e ijo ante. ona ale li pali e kulupu suli. taso, kulupu ni li jo ala e lawa wan. jan mute li ken ante e ilo ona, li ken pona e ona, li ken pana e ante pona tawa jan ante. nimi pi kulupu suli ni li “kulupu Wesiwe” (Fediverse).\n<blockquote>\n!!! note\nsona sin: jan li pali e kulupu pi toki pona lon ilo Masoton. nimi nasin ona li <a href=\"https://toki.social/\">https://toki.social/</a>.\n</blockquote>\nni li pali mute. ilo pi kulupu Wesiwe li wawa lili tawa ilo pi kulupu esun suli. ona li ken pakala. kulupu li ken utala. taso, ni li lon: kulupu esun suli la, wile jan li lili. jan li lawa e sona ona la, ona li ken awen e ona. kulupu ante li ken ala ante anu pini e toki ona, li ken ala pana e toki esun ike tawa ona, li ken ala kama jo ike e sona pi jan ale.\no lawa e sona sina!\n<section data-footnotes=\"\" class=\"footnotes\"><h2 class=\"sr-only\" id=\"footnote-label\">Footnotes</h2>\n<ol>\n<li id=\"user-content-fn-1\">\nlinluwi li kulupu pi ilo sona. <a href=\"#user-content-fnref-1\" data-footnote-backref=\"\" aria-label=\"Back to reference 1\" class=\"data-footnote-backref\">↩</a>\n</li>\n</ol>\n</section>","metadata":{"headings":[{"depth":1,"slug":"tenpo-pini","text":"tenpo pini"},{"depth":1,"slug":"lipu-kon-pi-kulupu-suli","text":"lipu kon pi kulupu suli"},{"depth":1,"slug":"nasin-pi-lipu-kon-lili","text":"nasin pi lipu kon lili"},{"depth":2,"slug":"footnote-label","text":"Footnotes"}],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"o lawa e sona sina!","description":"a small article about the centralization of the internet","authors":["jan Lentan"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","tags":null,"original":null,"license":"MIT OR CC-BY-SA-3.0 OR CC-BY-SA-4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/","https://lipu-sona.pona.la/lentan/o_lawa_e_sona_sina/"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"imagePaths":[]}},"collection":"blog"},"next":{"id":"2021/08/soweli-lili-li-suwi","data":{"title":"soweli lili li suwi","description":null,"authors":["jan Ke Tami"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":null,"license":"CC-BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/","https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_soweli_lili.png"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"mi pilin e ni: soweli li lili la, ona li suwi.\n\n# soweli ma pi lili nanpa wan (Etruscan Shrew)\n\nsoweli mute li pana e telo mama tawa soweli lili ona la, soweli ni li lili nanpa wan tawa nasin pi kama anpa.\n\noko sina li pini li open sin lon tenpo lili la, pilin ona li kalama lon tenpo mute a. sama la, ona li moku e kon lon tenpo mute. ona li pali ala e ni la, ona li kama lete, li ken moli. kin la, ona li wile awen lon ma pi seli pona pi kon telo. ona li lon tenpo lete anu tenpo pi moku ala la, ona li ken lape, li lili e seli ona. ona li pini e lape la, ona li suli mute a e tawa pilin, e tawa pi moku kon, e tawa sijelo. ona li kama seli tan ni lon tenpo lili a.\n\nona li awen e wawa la, ona li moku e suli moku sama sijelo ona tu lon tenpo suno wan. ona li moku e pipi, e akesi sin, e soweli pi lili mute. ona li alasa la, ona li pilin taso lon tenpo mute.\n\nsoweli ni meli en soweli ni mije li sama tawa lukin.\n\n# kala pi lili nanpa wan (Paedocypris)\n\nken la mani lili li lili tawa sina. taso kala ni la, mani lili li suli tawa ona tan ni: ona li lili mute a. suli sijelo ale ona li ken lon suli lili pi palisa luka sina.\n\nselo ona li kule ala la, sina ken lukin lon insa ona. sina ken lukin e kiwen lon insa sijelo. sina lukin kepeken lukin pona la, sina ken lukin e insa lawa ona kin lon sinpin ona tan ni: kiwen li selo ala e insa lawa. ni en ijo ante pi sijelo ona li sama kala ante, taso kala ante la, ni li lon tenpo open taso. kala li awen lili la, ona li wile awen e ijo pi tenpo open ona. kala ni li lili mute la, ona li awen e ijo mute pi tenpo open.\n\n![soweli lili](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_soweli_lili.png)","filePath":"poki/plaintext/2021/08/soweli-lili-li-suwi.md","digest":"1f8545616eb33d12","rendered":{"html":"mi pilin e ni: soweli li lili la, ona li suwi.\n<h1 id=\"soweli-ma-pi-lili-nanpa-wan-etruscan-shrew\">soweli ma pi lili nanpa wan (Etruscan Shrew)</h1>\nsoweli mute li pana e telo mama tawa soweli lili ona la, soweli ni li lili nanpa wan tawa nasin pi kama anpa.\noko sina li pini li open sin lon tenpo lili la, pilin ona li kalama lon tenpo mute a. sama la, ona li moku e kon lon tenpo mute. ona li pali ala e ni la, ona li kama lete, li ken moli. kin la, ona li wile awen lon ma pi seli pona pi kon telo. ona li lon tenpo lete anu tenpo pi moku ala la, ona li ken lape, li lili e seli ona. ona li pini e lape la, ona li suli mute a e tawa pilin, e tawa pi moku kon, e tawa sijelo. ona li kama seli tan ni lon tenpo lili a.\nona li awen e wawa la, ona li moku e suli moku sama sijelo ona tu lon tenpo suno wan. ona li moku e pipi, e akesi sin, e soweli pi lili mute. ona li alasa la, ona li pilin taso lon tenpo mute.\nsoweli ni meli en soweli ni mije li sama tawa lukin.\n<h1 id=\"kala-pi-lili-nanpa-wan-paedocypris\">kala pi lili nanpa wan (Paedocypris)</h1>\nken la mani lili li lili tawa sina. taso kala ni la, mani lili li suli tawa ona tan ni: ona li lili mute a. suli sijelo ale ona li ken lon suli lili pi palisa luka sina.\nselo ona li kule ala la, sina ken lukin lon insa ona. sina ken lukin e kiwen lon insa sijelo. sina lukin kepeken lukin pona la, sina ken lukin e insa lawa ona kin lon sinpin ona tan ni: kiwen li selo ala e insa lawa. ni en ijo ante pi sijelo ona li sama kala ante, taso kala ante la, ni li lon tenpo open taso. kala li awen lili la, ona li wile awen e ijo pi tenpo open ona. kala ni li lili mute la, ona li awen e ijo mute pi tenpo open.\n<img src=\"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_soweli_lili.png\" alt=\"soweli lili\">","metadata":{"headings":[{"depth":1,"slug":"soweli-ma-pi-lili-nanpa-wan-etruscan-shrew","text":"soweli ma pi lili nanpa wan (Etruscan Shrew)"},{"depth":1,"slug":"kala-pi-lili-nanpa-wan-paedocypris","text":"kala pi lili nanpa wan (Paedocypris)"}],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"soweli lili li suwi","description":null,"authors":["jan Ke Tami"],"proofreaders":null,"date":"2021-08-02T00:00:00.000Z","date-precision":"day","tags":null,"original":null,"license":"CC-BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/pdfs/0006suno.pdf","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-suno/","https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lipu_tenpo_nanpa_suno_-_soweli_lili.png"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"imagePaths":[]}},"collection":"blog"}},"a/kili_Melon":{}}

ma li awen ala. tenpo ali la ma suli Palata li tawa weka tan ma suli Apika li tawa ma suli Elasija (ma suli Elopa en ma suli Asija li wan). ni li tan seme? ma li jo e selo mute. selo ma sewi li selo ma kiwen. jan li ken awen lon ona. ni la ma suli en telo suli li lon. lon anpa ona la selo ma ko li lon li ken tawa sama telo. lon anpa ona la selo ma insa en insa ma telo en insa ma kiwen li lon.

tenpo mute la ma li tawa lili, taso ona li ken tawa wawa kin. ma suli li ken tawa weka tan ma ante li ken kama tawa ma suli ante li ken tawa lon poka pi ma suli ante. ma suli li wile tawa, taso kiwen li ken awen li tawa ala lon insa pi ma suli tu. tan ni la ma li pana e wawa tawa kiwen ni. kiwen ni li pakala la ma li tawa wawa. ma li tawa wawa la ona li ken pakala e nena e tomo e jan mute. ma li tawa wawa la sina ken pali e ni.

sina lon insa tomo la o awen! o pilin monsuta¹ ala. o anpa, o len e lawa sina kepeken luka, o tawa anpa pi supa wawa, o awen lon ona. sina ken tawa poka sinpin kin. o weka tan kiwen pi kule ala. ona li pakala la ona li kiki² li ken pakala e sina. o weka tan ijo suli, tan ilo seli. o weka tan tomo pi seli moku. ma li awen tawa la o weka ala tan insa tomo tan ni: ijo li ken tawa anpa lon lawa sina li ken pakala e sina.
sina lon selo tomo la o tawa ma open! o weka tan poka tomo, tan palisa pi ilo suno, tan kasi sewi, tan ijo suli ante.
sina lon tomo tawa la o pake³. taso o pake ala lon anpa pi tomo nasin anu anpa pi kasi sewi anu anpa pi ijo suli ante. o awen lon insa pi tomo tawa sina. ma li pini tawa la sina ken tawa. nasin pakala en kiwen en ijo ante li ken pakala e sina. tan ni la o lukin pona e ijo ali.
sina lon nena suli anu ma nena la kiwen en kasi sewi en ko ma li ken tawa anpa lon sina. tan ni la o lukin pona e ijo ali.
sina lon poka pi telo suli la o weka tan telo suli. ma li tawa la telo suli li ken tawa kin li ken pali e sinpin telo suli li ken pakala e jan.

sina wile sona e ijo mute ante la o lukin e lipu tan kulupu lawa pi ma sina.

lipu awen

“pilin monsuta” li sama “pilin ike wawa tan ijo ni: ijo li ken pakala e jan. ↩
“ijo kiki” li sama ijo ni: ona li ken tu e ijo li ken pakala e selo. ↩
“ijo li pake” li sama “ijo tawa li kama awen”. ↩