Details
Edit on Github
Description: A translation of Arthur Conan Doyle's "The Adventure of the Blue Carbuncle"
Tags: translation story christmas moku li lon prose mystery
License: CC BY-NC 4.0
Sources: denesszanto.itch.io docs.google.com
Notes: kiwen laso mani
jan Selo O li alasa sona
jan Selo O li alasa sona
toki mama tan jan Ata Konan To
ante tawa toki pona tan jan Tene
kiwen laso mani
tenpo suno nanpa tu tan tenpo musi lete la mi tawa tomo pi jan pona mi Selo O. mi wile toki e toki pona pi tenpo musi tawa ona. ona li lape lon supa monsi suli li jo e len loje laso. palisa kon ona pi kasi nasa en lipu tenpo mute li lon poka ona. ken la ona li lukin e ona lon tenpo pini. supa monsi lili kin li lon poka ona. len lawa li awen lon poka monsi ona. len lawa li majuna li ike lili. len ona li kama pakala lili. ilo lukin en ilo luka li lon supa. ni la mi sona e ni: jan Selo O li awen e len lawa lon supa li wile lukin e ona.
mi toki e ni: “sina pali. mi pakala ala pakala e ona?”
“ala. mi pilin pona tan sina. ni la mi ken toki e sona sin mi. ijo li nasa ala.
taso mi ken kama sona e ijo pona tan ona.” (ona li toki e ni la ona li pana e luka ona tawa len lawa majuna.)
mi awen lon supa monsi ante ona li seli e luka mi kepeken poki seli pi tomo ona. kon li lete lon tenpo ni. kiwen mute li lon lupa lukin. mi toki e ni: “mi sona e ni: len lawa ni li pona lukin. taso ona li ijo tan pali pi ike mute. sina alasa sona e ijo nasa anu poki e jan ike kepeken ona.”
“ala. ala. pali ike ala.” jan Selo O li kalama lili pi pilin musi. “ni li pali nasa taso. jan mute mute li lon ma tomo lili sama ni la tenpo ale li ken lon.
tenpo lili nasa pi ike ala li ken lon. ona li jo ala e jan ike. mi sona e tenpo mute sama ni.”
mi toki e ni: “mute a! tenpo nasa luka wan pini pi lipu pilin mi li jo ala e pali ike tawa jan lawa.”
“lon. sina toki e tenpo ni: mi alasa e lipu pi jan Awin Ata. anu sina toki e tenpo nasa pi jan Meli Satelan. ni la jan pi uta nasa li lon. mi sona e ni: tenpo ni li sama ni li jo e pali ike ala. sina sona ala sona e jan Piteson?”
“sona.”
“len lawa ni li tan ona.”
“len lawa ona anu seme?”
“ala. ala. ona li kama jo e ona. mi sona ala e jan jo ona. sina o lukin ala e ona sama len lawa pakala. o lukin e ona sama utala sona. nanpa wan la ona li kama tan seme? ona en waso suli li kama lon tenpo open pi tenpo suno musi lete. tenpo ni la ken suli la waso li kama moku tan seli lon poki seli pi jan Piteson. ni li lon: jan Peteson li toki ala e lon ala. tenpo open pi tenpo suno musi lete la ona li kama tan tenpo lili musi lon nasin Totana Ko. tenpo ni la ona li lukin e jan suli lon sinpin ona lon suno pi ilo suno.
jan suli li tawa nasa lili. ona li jo e waso walo. ona li kama lon nasin Kuse la ona en kulupu lili pi jan ike li kama utala. jan ike li kama jo e len lawa pi jan suli. ni la jan suli li pana e palisa ona tawa awen. ona li pana la palisa li pakala e lupa lukin pi tomo esun lon poka monsi ona. jan Piteson li tawa ona li wile awen e jan suli. taso ona li lukin e ona la jan Piteson li jo e len sama len pi jan lawa. ni la jan suli li kama pilin monsuta. ona li pana e waso ona li tawa weka. kulupu lili kin li tawa weka tan ona. ni la jan Piteson li wan lon ma utala. ona li kama jo e ijo tu tan utala. len lawa pakala en waso suli tawa tenpo musi lete.”
“ona o pana e ona tawa jan jo ona.”
“jan pona mi o! ni li pali suli. lipu lili li lon noka waso li jo e sitelen ‘tawa jan olin pi jan Enwi Peke’. kin la sitelen ‘E.P.’ li lon insa pi len lawa ni. ni tu li lon. taso jan Peke mute mute li lon. jan Enwi Peke mute kin li lon ma tomo mi. sina alasa pana e ijo weka tawa jan wan ona la sina o pali suli.”
“jan Piteson li pali seme?”
“ona li sona e ni: tenpo nasa ale li musi tawa mi. ni la ona li pana e ona tawa mi. mi awen jo e waso kin. kon li lete mute. taso open tenpo suno ni la mi moku ala e ona la ona li kama jaki. jan Piteson li kama jo e ona li moku e ona. taso mi awen jo e len lawa.”
“ona li sitelen ala e toki esun lon lipu tenpo anu seme?”
“ala.”
“ni la sina ken sona e jan tan seme?”
“mi ken alasa sona taso.”
“tan len lawa ona anu seme?”
“lon.”
“sina musi taso. sina ken sona e seme tan len majuna pakala ni?”
“ilo lukin mi li lon ni. sina sona e nasin mi. sina ken kama sona e seme pi jan jo ona?”
mi kama jo e ijo pakala li tawa sike e ona lon luka mi. ona li len lawa pimeja pi nasa ala li sike. len ona li kama pakala lili. insa ona li loje. taso kule ona li kama weka mute. ona li jo ala e nimi pi jan pali ona. taso sitelen “E.P.” li lon poka ona. lupa lili li lon lipu sike anpa pi len lawa tawa ilo awen pi len lawa. taso linja ko li lon ala. ante ona li pakala li jaki. taso jan jo ona li alasa len e ike ni kepeken telo pimeja sitelen.
mi toki e ni li pana e ona tawa jan pona mi: “mi ken lukin e ala.”
“sina ken lukin e ale. taso sina ken ala alasa sona e sona tan ijo pi lukin sina. sina pilin monsuta tan alasa sona.”
“mi wile a! o toki tawa mi! sina ken kama sona e seme tan len lawa ni?”
ona li kama jo e ona li lukin e ona kepeken nasin lukin nasa ona pi alasa sona. “ken la ona li pana sona e ijo lili tawa wile mi. taso ijo lili li lon. kin la ijo lili ante li ken lon. jan ale li ken sona e ni: jan jo li sona mute li jo e mani mute lon tenpo sike tu wan pini. taso tenpo ni la mani ona li kama lili. tenpo ni li ike tawa ona. ona li sona e ken pi tenpo kama. taso tenpo ni la ona li sona lili taso. nasin pona ona li kama anpa. mi lukin e ni tu la mi ken sona e ni: ijo ike li kama lawa ona. ken suli la ike ni li telo nasa. ni li ken tan pi ijo ni: jan olin ona li pini olin e ona.”
“jan O o!”
“taso ona li awen jo e pilin pona tawa ona.” ona li awen toki li pini ala tan toki mi. “tenpo ale la ona li awen lon supa li pona ala e sijelo ona. ona li tawa insa ala lon tenpo lili taso. ona li majuna lili. linja lawa ona li open kama walo. ona li kipisi e ona lon tenpo pini lili li pana e ko telo tawa ona.
ken suli la ijo ni li lon. mi ken sona e ni ale tan len lawa ona. kin la ken lili taso la ona li jo e ilo suno pi kon seli.”
“ni li ken musi taso. jan O o.”
“ala. tenpo ni kin la mi pana e sona la sina sona ala e nasin pilin tawa ona anu seme?”
“mi sona e ike lawa mi. taso mi sona ala e toki sina. nanpa wan la sina sona e ni tan seme? jan ni li sona mute.”
jan O li pana sona sama ni: ona li awen e len lawa lon lawa ona. len lawa li suli mute tawa ona li tawa anpa lon nena ona. ona li toki e ni: “mi ken sona tan suli ona. jan li jo e lawa pi suli ni la ona li jo e sona mute lon insa ona.”
“sina sona e kama lili pi mani ona tan seme?”
“tenpo ni li tenpo sike nanpa tu wan pi len lawa ni. lipu sike anpa pi len lawa sama ni li kama pona lukin lon tenpo ni. len insa sama ni li wile e mani mute. ona li jo e mani tawa len lawa pi pona ni la ona li kama jo ala e len lawa sin tan seme? ken suli la mani ona li kama lili.”
“ni li pona li ken lon. taso sina sona e ni tan seme? ona li sona e ken pi tenpo kama. taso nasin pona ona li kama anpa.”
jan Selo O li kalama pi pilin musi. “ni li sona e ken pi tenpo kama.” ona li luka e sike lili lon ilo awen pi len lawa. “jan li ken ala esun e ni li lon len lawa. jan ni li esun e ona la ona li sona e ken pi tenpo kama. ona li pali e mute ni tawa awen tan kon tawa wawa. taso linja ko li kama pakala la ona li pana ala e linja sin. ni la mi ken sona e ni: nasin pona ona li kama anpa.
taso ona li alasa len e jaki lili lon nena pi len lawa kepeken telo pimeja sitelen. ni la mi ken sona e ni: ona li awen pali tawa pona ona.”
“nasin pilin sina li ken lon.”
“ijo ante. mi ken sona e majuna ona e linja lawa walo ona e tenpo pi kipisi ona e ko telo ona tan lukin insa anpa pi len lawa. mi kepeken e ilo lukin la mi ken lukin e pini mute pi linja lawa. ona li tan ilo kipisi. ona li awen lon len lawa tan ko telo li pana e kon pona. jaki ona li jaki ala nasin li jaki pi insa tomo. ni la mi ken sona e ni: tenpo mute la len lawa ni li awen lon insa tomo. jaki lili li tan telo selo kin. ni li ken tan ike sijelo pi jan jo ona.”
“taso jan olin ona—sina sona e ni tan seme? ona li pini olin e ona.”
“tenpo esun mute la jan ala li weka e jaki pi len lawa ni. jan Wason o. mi lukin e sina la len lawa sina li jaki sama ni la jan olin sina li ken e ni la mi pilin monsuta tawa olin ona.”
“taso ona li ken jo ala e jan olin.”
“ken ala. ona li wile pona e pilin pi jan olin ona tawa ona kepeken waso. o sona e lipu lon nena ona.”
“sina jo e toki tawa alasa sona ale mi. taso sina sona e ni tan seme? ilo suno ona li kepeken ala e kon seli.”
“sike lili kule wan anu tu pi telo wawa li ken tan ken nasa. taso mi lukin e ni luka lon len lawa ona. ni la mi ken sona e ni: tenpo mute la jan ni li lon poka telo wawa seli. ken la ona li tawa lon tenpo pimeja la ona li jo e len lawa e ilo suno pi telo wawa lon luka ona. ona li ken ala kama jo e sike ni tan ilo suno pi kon seli. sina sona ala sona?”
mi toki e ni li kalama pi pilin musi: “ni li sona mute. sina toki e ni lon tenpo pini. taso pali ike ala li lon. kama weka waso li ike taso. ni la mi pilin e ni: pali mi li wile e wawa mute tawa pini pona ala.”
jan Selo O li open e uta ona tawa toki. taso tenpo sama la lupa li kama open. jan Piteson li tawa wawa insa. sinpin ona li loje tan pilin wawa.
“waso a! jan O o! waso a!” ona li mu tan kalama pi kon uta.
“seme? ona li kama pilin lon tenpo sin li tawa weka kepeken lupa lukin anu seme?” jan O li tawa sike lon supa monsi. ona li wile lukin pona e sinpin jan pi pilin wawa.
“o lukin e ni! jan olin mi li kama lukin e ni lon insa ona!” ona li pana e luka ona. insa luka la kiwen laso pi suno wawa li lon. ona li lili mute. taso suno ona li wawa mute tan pona ona. ona li sama mun lili lon luka.
jan Selo O li sewi e sijelo ona. ona li toki e ni: “sewi Jupite a! jan Pitesona o! ni li ijo pi mani mute. sina sona e ijo ni anu seme?”
“kiwen laso mani anu seme? kiwen pi mani mute. ona li ken kipisi e kiwen lukin sama ko moku.”
“ona li kiwen laso mani wan ala. ona li kiwen laso mani nanpa wan!”
mi toki e ni: “ona li kiwen laso mani pi jan lawa Moka!”
“lon. mi sona e lukin ona tan ni: tenpo poka la lipu tenpo li pana e toki e ona lon tenpo suno ale. kiwen ala li sama ona. jan ala li ken sona e mani ona. taso jan lawa li pana e mani luka luka ale tawa jan alasa ona. taso mani ni li kipisi lili taso pi mani lon ona.”
“sewi a! ni li mani mute a!” jan Piteson li awen lon supa monsi lon sinpin mi li lukin e mi tu.
“ni li mani pana. taso mi sona e ni: kiwen ni li suli tawa jan lawa. ona li olin e ona li ken pana e mani mute tawa ona.”
mi toki e ni: “mi sona pona la ona li kama weka lon tomo Komopolitan.”
“lon. ni li lon tenpo suno luka pini lon tenpo suno nanpa mute tu pi tenpo mun Tesema. jan lawa li toki e ni: jan pali Son One pi poki nasin telo li lanpan e ona tan poki kiwen pi jan lawa Moka. ijo sona li wawa e toki ni. ni la jan lawa li pana e anu pi pini ona tawa kulupu lawa. mi jo e toki ni lon poka.” ona li alasa lon lipu tenpo ona li lukin e nanpa tenpo.
ona li kama jo e lipu pi wile ona la ona li toki e sitelen ni:
“lanpan kiwen lon tomo lape Komopolitan. jan pali Son One pi poki nasin telo li lon kulupu lawa tan ni: tenpo suno nanpa mute tu la ona li lanpan e kiwen laso mani tan poki kiwen pi jan lawa Moka. jan Se Wata li toki e ni: ona li tawa e jan One tawa tomo lili pi jan lawa Moka lon tenpo suno lanpan. poki nasin telo wan li kama pakala lon tomo ona. jan Wata li awen lon poka pi jan One. taso ona li jo e pali ante li tawa weka. ona li kama lon tomo ni lon tenpo sin la ona li lukin e ni: jan One li lon ala. poki suli en poki kiwen pi jan lawa Moka li open li jo ala e kiwen laso mani. jan Wata li toki e ni tawa jan lawa. ni la ona li poki e jan One lon tenpo pimeja ni. taso kiwen li lon ala ona li lon ala tomo ona. jan Kesuwin Kuse li kute e kalama monsuta pi jan Wata. ni la ona li tawa insa li lukin e sama.
jan lawa lukin Pesi li toki e lon ni: jan lawa li poki e jan One. ona li wile ala e ni li toki e ike ala ona. tenpo pini la ona li lanpan e ijo ante. taso kulupu lawa li lukin ala e ni. jan One li pilin ike mute tan ale ni. ona li kute e toki pi jan lawa la ona li tawa anpa.”
jan O li toki e ni: “n. ni li kulupu lawa.” ona li pana e lipu tenpo. “ni la mi o kama sona e tenpo nasa tan ni tawa insa waso pi nasin Totana Ko. jan Wason o. alasa sona lili mi li kama suli. ni la pali ike suli li lon. kiwen li lon ni. ona li tan insa waso. waso li tan jan Enwi Peke. mi toki mute e ijo ike e len lawa pakala ona. tenpo ni la mi o alasa e jan ni o kama sona e ni: ona li pali e seme lon tenpo nasa ni? nanpa wan la mi o pali e ijo pi pali lili nanpa wan. mi o sitelen e toki esun lon lipu tenpo pi tenpo pimeja ni.
ona li pona ala la mi o pali ante.”
“sina sitelen e seme?”
“o pana e palisa sitelen e lipu walo. ‘mi kama lukin e waso e len lawa pimeja lon nasin Kuse. jan Enwi Peke li wile jo e ona la ona o kama lon tomo nanpa tu ale mute wan pi nasin Peke lon tenpo sike lili luka wan pi tenpo pimeja.’ ni li pona li lili.”
“pona. taso ona li lukin ala lukin e ni?”
“ken suli la ona li lukin e lipu tenpo. ona li jan pi mani lili. weka ni li suli tawa ona. ona li kama pilin monsuta li tawa weka tan pakala pi lupa lukin tan kama pi jan Piteson. ni la ona li pana e waso ona. taso tenpo ni la ken suli la ona li pilin ike tan pali ni ona. kin la mi pana e nimi ona la jan pona ona li toki e sitelen ni tawa ona. jan Piteson o! o tawa tomo pi lipu tenpo o pana e ni tawa lipu tenpo pi tenpo pimeja ni!”
“lipu tenpo seme?”
“lipu Ko en lipu Sa en lipu Po Mo en lipu pi jan sewi Se en lipu Kase en lipu Inin Nu en lipu Sente en lipu Eko en lipu ante pi sona sina.”
“pona. mi o seme e kiwen ni?”
“lon. mi awen e kiwen. pona. kin la jan Piteson o! o esun e waso sin o pana e ona tawa mi! mi o pana e ona tawa jan jo pi waso ante moku.”
jan Piteson li tawa weka la jan O li kama jo e kiwen li awen e lon suno.
ona li toki e ni: “ona li pona lukin. o lukin e nasin suno ona. kiwen pona ale sama ni li tan pi pali ike mute. ona li wawa pi sewi ike. ike li alasa e jan ike kepeken ona. kiwen majuna ale li jo e pali ike wan tawa sinpin ale ona.
tenpo ni li tenpo sike nanpa mute taso pi kiwen ni. jan li kama lukin e ona lon telo nasin Samen lon ma Sonko. ona li sama kiwen loje mani lon ijo ale. taso ona li loje ala li laso. ona li sin. taso ike mute li lon tan ona. jan tu li moli. jan wan li moli kepeken telo moli. jan wan li moli e ona. jan mute li lanpan e ona. ale ni tawa kiwen lili pi kiwen pimeja seli. jan lili li pilin e ni: ijo pi lili ni li ken nasin tawa moli tawa tomo awen. mi pana e ona tawa poki awen mi li toki e lon ona tawa jan lawa Moka.”
“sina pilin ala pilin e ni: jan One li lanpan ala e ona?”
“mi ken toki ala.”
“sina pilin ala pilin e ni: jan Enwi Peke li lanpan e ona?”
“mi pilin e ni: ken suli la jan Enwi Peke li jan pi ike ala. ona li sona ala e mani lon pi waso ona. taso ona li toki tan sitelen mi la mi ken kama sona e ni tan alasa sona lili.”
“ona li toki ala la mi ken pali ala anu seme?”
“ken ala.”
“ni la mi awen e pali misikeke mi. taso mi kama lon ni lon tenpo pi sitelen mi lon lipu tenpo. mi wile lukin e pini pi tenpo nasa ni.”
“mi pilin pona tan ni. mi moku lon tenpo sike lili luka tu. mi sona pona la moku li waso pi ma kasi. tenpo nasa ni li lon la jan Ason o lukin e insa ona.”
mi awen lon jan jaki wan lon tenpo mute. ni la mi kama lon tenpo ike tawa nasin Peke. mi kama la mi lukin e jan suli lon suno pi ilo suno tomo.
ona li jo e len lawa pi ma Sukosi e len suli. tenpo sama la lupa li open. ni la mi tu li kama lon tomo lili pi jan O lon tenpo sama.
ona li toki e ni: “mi sona pona la sina jan Enwi Peke.” ona li kama sewi tan supa monsi ona li toki e toki open pona kepeken nasin pona ona. “jan Peke o awen lon supa ni lon poka pi poki seli! tenpo pimeja li lete. mi sona e ni: sijelo sina li pona lon tenpo seli. a! jan Wason o! sina kama lon tenpo pona. jan Peke o! ni li len lawa sina anu seme?”
“lon. ni li len lawa mi.”
ona li suli. sewi luka ona li suli. lawa ona li suli. sinpin ona li sinpin loje pi sona mute li jo e linja sinpin walo pi kule ma. tawa lili pi luka ona li pana sona e lon toki ni pi jan O: wawa ike li wawa e ona. len pimeja ona li pini lon poka sinpin ona. len anpa lawa ona li sewi. pini luka ona li lili. toki ona li awen lon tenpo mute. ni la ona li alasa e nimi pona tawa ona. ale la ona li sama jan pona. taso ken ike li anpa e ona.
jan O li toki e ni: “mi jo e ni lon tenpo suno mute. mi sona e ni: toki esun pi tomo sina li kama. mi sona ala e tan pi lon ala ona. sina sitelen ala e toki esun tan seme?”
jan Peke li kalama lili pi pilin musi. taso sinpin ona li pilin ike lukin. ona li toki e ni: “mani mi li kama lili. mi pilin e ni: jan ike li lanpan e len lawa e waso mi. mi wile ala pana e mani tawa toki esun tan ni.”
“lon. ike la mi o toki e waso sina. ona li kama jaki la mi moku e ona.”
“moku a!” jan Peke li kama sewi tan supa monsi ona li pilin utala.
“lon. mi moku ala la ona li kama jaki. taso waso ante sin lon supa poki li suli sama. ona li pona ala pona sama tawa sina?”
jan Peke li toki e ni li pana e kon tan pilin pona. “lon. pona sama.”
“mi awen jo e selo e noka e insa ona. sina wile e ona la—”
jan li kama kalama suli pi pilin musi. ona li toki e ni: “ona li ken ijo pona tawa awen sona. taso mi sona ala e wile ante pi ijo kipisi mute tan ijo pona pini mi. ala. sina ken e ni la mi wile lukin e waso lon supa poki sina taso.”
jan Selo O li lukin e mi lon tenpo lili li tawa sewi lili e luka ona.
ona li toki e ni: “len lawa en waso sina li lon ni. kin la sina ken ala ken toki e ni? sina kama jo e waso ante tan seme? mi jan pi sona waso. tenpo lili la mi lukin e waso pi suli ni.”
jan Peke li toki e ni: “ken.” ona li kama sewi li jo e ijo sin ona lon anpa pi luka ona. “mi lili taso li lon tomo Apa pi telo nasa lon tenpo mute. ona li lon poka tomo sona lukin la mi lon ona lon tenpo mute. sina sona. tenpo sike ni la jan lawa pi tomo Apa li pali e kulupu waso. ni la jan li pana e mani lili lon tenpo esun ale la ona li kama jo e waso lon tenpo musi lete.
mi pana e mani mi. ni la tenpo pi sona sina li lon. mi o pana tawa sina. len lawa ni pi ma Sukosi li ike tawa tenpo ni.” ona li anpa tawa mi tu li tawa weka.
jan O li pini e lupa la ona li toki e ni: “ni li ale tan jan Enwi Peke. lon la ona li sona e ala pi tenpo ni. jan Wason o. sina wile ala wile moku?”
“wile ala.”
“ni la mi toki e ni: sona li sin la mi o ante e tenpo pi moku mi o alasa sona e ona.”
“lon.”
kon pi tenpo pimeja li lete mute. ni la mi awen e lawa mi kepeken len.
insa ala la mun li suno walo lon sewi pi kon walo ala. pana kon pi jan poka li kama kon walo sama kon mute pi ilo moli. mi tawa lon kulupu tomo pi jan misikeke la kalama pi tawa noka mi li suli lon nasin. mi tawa lon nasin Wipo lon nasin Ali. mi tawa nasin Opa tan nasin Wimo. tenpo lili li tawa weka la mi kama lon kulupu tomo Pumawi lon tomo Apa pi telo nasa.
ona li tomo lape lili lon pini pi nasin tawa kulupu tomo Opon. jan O li open e lupa ona li esun e poki tu pi telo nasa tan jan lawa ona pi sinpin loje.
ona li toki e ni: “telo nasa ni li sama waso sina la ona li pona mute.”
“waso mi!” ona li lukin sama ni: ni li sona sin tawa ona.
“lon. tenpo pini lili la mi toki tawa jan Enwi Peke. ona li jan pi kulupu waso sina.”
“a! mi sona. taso sina o sona. ni li waso mi ala.”
“lon. ni la ona li tan seme?”
“mi kama jo e ona mute tan jan esun wan pi tomo esun Kowen Katen”
“mi sona e lili ona. ona li seme?”
“nimi ona li jan Pekinwi.”
“a! mi sona ala e ona. ni la mi moku e telo nasa mi tawa ni: sijelo sina o awen pona. tomo sina o jo e mani mute. mi tawa.”
mi tawa li pini e len mi la ona li toki e ni: “ni la mi o alasa e jan Pekinwi. o sona. jan Wason o! pini wan pi tenpo nasa ni li waso taso. taso mi jan li lon pini ante ona. mi ken ala pana e sona pi pali ike ala ona la jan lawa li poki e ona lon tenpo sike luka tu. ken la alasa sona mi li toki e lon pi pali ike ona. taso ni kin la mi jo e sona pi jan lawa ala. mi o alasa sona e ona lon tenpo ike ale. o tawa sike! o tawa!”
mi tawa lon kulupu tomo Opon lon nasin Ente. mi tawa mute lon nasin lili pi tomo esun Kowen Katen. tomo esun lili pi suli nanpa wan li jo e sitelen pi nimi Pekinwi lon ona. jan jo ona li soweli lukin li jo e linja sinpin lon poka pi sinpin ona. ona en jan lili li pini e len pi tomo esun ona.
jan O li toki e ni: “toki. kon li lete lon tenpo pimeja ni.”
jan esun li anpa lili e lawa ona li lukin pi alasa sona tawa jan pona mi.
jan O li awen. “mi lukin la sina jo ala e waso.” ona li pana e luka ona tawa supa kiwen pi ijo ala.
“sina ken jo e waso ale lon open pi tenpo suno kama.”
“ni li pona ala tawa mi.”
“ni la sina o tawa tomo esun ante ni pi ilo suno.”
“taso jan ante li toki e pona sina.”
“jan seme?”
“jan jo pi tomo Apa.”
“a. lon. mi pana e waso mute tawa ona.”
“ona li waso pona kin. sina kama jo e ona tan seme?”
nasa la jan esun li kama pilin utala suli lon tenpo lili tan alasa sona ni.
“ni la jan pona o!” ona li tawa sewi e lawa ona li awen e luka ona lon poka ona. “sina alasa sona e seme? tenpo ni la o toki e lon.”
“ona li lon. mi wile sona e ni: sina kama jo e waso sina pi tomo Apa tan seme?”
“ni la mi toki ala.”
“a. ona li suli ala tawa mi. taso mi sona ala e ni: sina kama pilin utala pi suli ni tan ijo pi lili ni tan seme?”
“pilin utala a! jan mute li pana e pilin ike tawa sina la sina pilin sama. mi esun taso e waso. ni li pini pi pali mi. taso jan ale li sama ni: ‘waso li lon seme? sina pana e waso tawa seme? sina kama jo e mani seme tan waso?’
ni la jan li ken pilin e ni: mi esun e waso taso ale.”
jan O li toki e ni kepeken kalama pi pilin ala: “mi en jan ante pi pilin ike sina li sama ala. sina toki ala la mi kama anpa lon musi mani taso. tenpo ale la mi wile sona e lon pi toki mi. ni la mi jo e mani lili lon musi mani pi alasa sona ni: waso ni li kama tan ma.”
jan esun li toki e ni: “ni la mani sina li weka. ona li tan ma tomo.”
“ona li ken ala.”
“taso mi toki e ni lon.”
“mi pilin ala e ona.”
“sina pilin e ni anu seme? sona sina waso li suli tawa sona mi. mi lon poka waso tan tenpo open mi. mi toki e ni: waso pi tomo Apa li tan ma tomo.”
“sina ken ala ante e pilin mi.”
“sina wile musi mani anu seme?”
“ni la mi lanpan e mani sina. mi sona e lon pi toki mi. taso mi pana e mani wan tawa musi. taso ona li tawa pana sona ni taso: sina o wile ala ante ala e pilin sina.”
jan esun li kalama lili pi pilin musi. ona li toki e ni: “jan Pi o! o pana e lipu tawa mi!”
jan lili li pana e lipu lili e lipu suli jaki. ona li awen e ona lon anpa ilo suno.
jan esun li toki e ni: “ni la jan pi ante ala pilin o! tenpo pini la mi pilin e ni: mi jo ala e waso. taso mi pini la sina kama sona e ni: waso wan li awen lon tomo esun mi. sina lukin ala lukin e lipu?”
“seme?”
“ni li nimi pi jan esun ale mi. sina lukin ala lukin? ni la lipu ni la jan esun tan ma li lon. nanpa lon poka ona li nanpa ona lon lipu suli. sina lukin ala lukin e lipu ni pi sitelen loje? ni li nimi pi jan esun mi tan ma tomo. o lukin e nimi nanpa tu wan! o toki taso e ona!”
jan O li toki e ni: “jan olin pi jan Oka. tomo nanpa ale luka luka luka tu pi nasin Pikon. nanpa tu ale mute mute luka tu tu.”
“lon. ni la o lukin e nanpa ni lon lipu suli!”
jan O li open e lipu lon nanpa ni. “ona li lon ni. ‘jan olin pi jan Oka. tomo nanpa ale luka luka luka tu pi nasin Pikon. jan olin pi jan Oka li esun e waso e sike mama waso.’”
“toki nanpa pini li seme?”
“‘tenpo suno nanpa mute tu pi tenpo lete. waso mute tu tu tawa mani lili luka tu tawa mani lili mute luka wan.’”
“lon. seme li lon anpa?”
“‘pana tawa jan Winsike pi tomo Apa tawa mani lili luka luka tu.’”
“sina toki e seme?”
jan Selo O li pilin ike mute lukin. ona li kama jo e mani wan tan poki pi len ona li pana e ona tawa supa kiwen. ona li tawa sike sama jan pi pilin ike mute. ona li tawa lili la ona li awen lon anpa ilo suno li pilin musi mute pi kalama ala.
ona li toki e ni: “sina lukin e jan pi linja sinpin sama ni la ona li jo e lipu tenpo Pin An kin la sina ken musi mani e ona lon tenpo ale. ken la mi pana e mani ale tawa ona la ona li toki e sona lili tawa ni. jan Wason o. mi pilin e ni: pini pi alasa sona mi li kama. mi o pilin e ni taso: mi o tawa jan olin pi jan Oka lon tenpo pimeja ni anu lon tenpo suno kama. toki pi jan ni la mi ken kama sona e ni: jan ante kin li alasa sona. ni la—”
toki ona li pini tan kama pi kalama suli lon tomo esun. mi tawa sike la mi lukin e jan pi pipi lukin lon insa suno pi ilo suno. tenpo sama la jan esun Pekinwi li tawa wawa e luka utala ona tawa jan ante.
ona li toki wawa e ni: “mi pilin utala tan sina tan waso sina! sewi ike o jo e sina ale! sina kama li toki e toki nasa sina lon tenpo sin la soweli mi li pakala e sina! jan olin pi jan Oka li ken kama. mi toki tawa ona. taso sina seme? mi kama jo e waso tan sina anu seme?”
jan li toki e ni: “ala. taso wan ona li awen waso mi.”
“sina wile e ona la o toki tawa jan olin pi jan Oka!”
“ona li toki e ni: mi o toki tawa sina.”
“ni la sina o toki tawa jan lawa pi ma Tosi! mi pilin ala tan ni. o tawa weka!” ona li tawa wawa tawa jan. ni la ona li tawa weka tawa pimeja.
jan O li toki e ni kepeken kalama lili: “a! ken la mi o tawa ala nasin Pikon tan ni. o kama! mi alasa kama sona e jan ni.” mi tawa insa kulupu jan pi tomo esun mute. jan pona mi li kama lon poka jan li luka e ona. ona li tawa wawa sike. sinpin ona li kama walo tan pilin monsuta ona.
ona li toki e ni. “sina seme li wile e seme?” kalama ona li wawa ala tan pilin monsuta.
jan O li toki e ni tawa ona: “o pilin ike ala. taso mi kute e toki sina tawa jan esun lon tenpo ni. ken la mi ken pali e pona tawa sina.”
“seme? sina seme? sina ken sona e ni ale tan seme?”
“mi jan Selo O. pali mi li ni: mi o sona e sona pi jan ante ala.”
“taso. sina ken ala sona e ni.”
“o pilin ike ala. taso mi sona e ale ona. sina wile alasa e waso tan jan olin pi jan Oka tan nasin Pikon. ona li pana e ona tawa jan Pekinwi. ona li pana e ona tawa jan Winsike pi tomo Apa. ona li pana e ona tawa jan Enwi Peke pi kulupu waso ona.”
ona li pana e luka ona li toki e ni: “tenpo mute la mi wile toki tawa sina!
mi ken ala toki e wile mi tawa sona pi tenpo nasa ni.”
jan Selo O li pana e luka ona tawa tomo tawa lon poka. ona li toki e ni: “ni la mi o toki ala lon tomo esun pi kon tawa wawa o toki lon tomo mi. taso mi tawa la o toki e ni: sina seme?”
jan li awen lon tenpo lili. “mi jan Son Lopinson.” ona li toki la ona li lukin lili tawa poka.
jan O li toki e ni kepeken kalama suwi: “ala. ala. o pana e nimi lon. mi toki li jo e nimi pi lon ala taso la mi pilin ike lili.”
sinpin walo pi jan ante li kama loje lili. ona li toki e ni: “ni la lon la mi jan Se Wata.”
“lon. sina jan pali lon tomo lape Komopolitan. sina tawa insa tomo tawa la mi ken toki e sona ale tawa sina lon tenpo lili.”
ona li lukin e mi tu. lukin ona li pilin monsuta li pilin pona lon tenpo sama. ona li sona ala e ni: tenpo ike anu tenpo nasa li kama tawa ona. ona li tawa tomo tawa. tenpo lili li tawa weka la mi lon tomo mi pi nasin Peke.
mi toki ala lon tawa mi. taso jan sin mi li pana e kon la kalama ona li suli.
kin la ona li tawa lili e luka ona la mi sona e pilin monsuta suli ona.
jan O li toki e ni kepeken kalama musi: “mi lon! poki seli li pona lukin lon kon lete ni. sina lete lukin. jan Wata o. o awen lon supa monsi! mi kama jo taso e len noka mi. ni la sina wile kama sona e pini waso anu seme?”
“lon.”
“mi pilin e ni: sina wile kama jo e waso wan taso. ona li walo li jo e linja pimeja lon monsi ona.”
jan Wata li kama pilin mute. ona li toki wawa e ni: “jan pona o! sina ken ala ken toki e ni tawa mi? ona li tawa seme?”
“ona li tawa ni.”
“tomo ni anu seme?”
“lon. ona li waso pona mute. mi pilin sama sina. mi lukin e ona la mi kin li wile alasa e ona. ona li moli la ona li pana e sike mama waso. tenpo ale la mi lukin ala e sike mama sama ona. ona li jo e suno lili li laso. mi jo e ona lon ni.”
jan Wata li kama anpa lon noka ona li luka e selo pi poki seli. jan O li open e poki awen e ona li jo e kiwen laso mani lon sewi. ona li jo e suno lete sama mun lili. jan Wata li awen lukin e ona li sona ala e ni: ona o toki e jo ona anu ona o toki e lon ala.
jan O li toki e ni kepeken kalama lili: “musi li pini. jan Wata o. o awen!
ante la sina kama lon seli. o tawa e ona tawa supa monsi! jan Wason o! ona li jo ala e wawa tawa ni: ona li kama lon tomo poki tan pali ike ona. o pana e telo nasa lili tawa ona! ni la ona li jan lukin. lon la ona li jan ike.”
tenpo lili la ona li tawa nasa li ken kama anpa. taso telo nasa li loje lili e sinpin ona. ona li awen lon supa li lukin e jan O tan pilin monsuta.
“mi jo e sona ale. mi jo e ijo ona pi pana sona. ni la sina o toki e ijo lili taso. taso lili ni li ken pini e tenpo nasa. jan Wata o. sina sona ala sona e kiwen laso pi jan lawa Moka?”
ona li toki e ni kepeken kalama wawa ala: “jan Kesuwin Kuse li toki e ona tawa mi.”
“mi sona—jan pali pi jan lawa Moka. sina ken ala awen e sina tan pali ike pi mani mute. jan ante mute li sama sina. taso nasin sina li ike. jan Wata o.
sina ken kama jan pi ike mute. sina sona e ni: jan One li pali ike lon tenpo pini. ni la jan lawa li ken lukin e ona tawa kiwen. sina pali e seme tan ni?
sina pali e pakala lili lon tomo pi jan lawa Moka—sina en jan Kusa—sina pali e ni kin: jan One li pona e pakala ni. ona li tawa weka la sina open e poki kiwen. sina toki e ona li poki e jan ni. ni la sina—”
jan Wata li kama anpa lon len anpa. ona li luka e noka pi jan pona mi li toki wawa e ni: “sewi a! o pana pona! o sona e mama mi! pilin ona li kama pakala! mi pali ala e ike lon tenpo ante! mi o pali ike lon tenpo kama! mi toki e lon! mi toki e lon kepeken lipu sewi! o toki ala e ona tawa kulupu lawa! sewi a! o ala!”
jan O li toki suli e ni: “o awen lon supa sina! sina toki e ni lon tenpo ni.
taso sina toki toki e pali ike ona lon tomo pi kulupu lawa la sina pilin ala e jan One.”
“mi tawa weka. jan pona O o! mi tawa weka tan ma ni. ni la jan lawa li poki ala e ona.”
“n. mi o toki e ni lon tenpo kama. mi wile kute e toki lon pi pali sina.
kiwen li kama lon insa waso tan seme? waso li kama lon tomo esun tan seme? o toki e lon. ni li nasin sina taso tawa awen.”
linja uta pi jan Wata li tawa lon uta ona. ona li toki e ni: “mi toki e ona lon tawa sina. jan One li kama lon tomo poki la mi pilin e ni: mi o jo e kiwen o tawa weka lon tenpo lili tan ni: mi ken ala sona e ni: jan lawa li wile alasa sona lon tomo mi lon tenpo seme? tomo ala lon poka pi tomo lape li pona tawa mi. mi tawa tomo pi jan sama mi. ona en jan Oka li kama kulupu olin li jo e tomo lon nasin Pikon. ona li suli e waso tawa esun lon ni. mi lon ona la jan ale li jan lawa lukin tawa mi. kon pi tenpo pimeja ni li lete. taso mi kama lon nasin Pikon la selo mi li pana e telo mute. jan sama mi li alasa sona e tan ona. taso mi toki e ni: mi pilin ike tan lanpan pi tomo lape. mi tawa ma kasi tomo li moku e kon pi palisa kon. mi wile sona e ni: mi o pali e seme?”
“mi jo e jan pona pi nimi Mosi. ona li pali ike li lon tomo poki Pentonwi.
tenpo wan la ona li toki e nasin pi jan lanpan tawa mi. ona li toki e nasin ona tawa weka pi ijo tan lanpan ona. mi sona e ijo mute ona la mi sona e ni: ona li awen pona tawa mi. ni la mi tawa tomo ona lon kulupu tomo Kilan li toki e pali mi tawa ona. pilin mi la ona li toki e nasin tawa mani tan kiwen. taso mi ken tawa ona kepeken nasin seme? mi sona e ike pi tawa mi tan tomo lape. tenpo ale la jan lawa li ken alasa e mi li ken lukin insa len lawa mi. ni la ona li ken kama lukin e kiwen. mi pilin e ni ale la mi lukin e waso lon poka pi noka mi. ni la pilin sin li kama lon insa pi lawa mi. ni la mi ken anpa e jan lawa ale.”
“tenpo pini la jan sama mi li toki e ni: tenpo musi lete la mi ken kama jo e waso wan ona. mi sona e lon pi toki ona. mi pilin e ni: mi ken tawa e kiwen tawa kulupu tomo Kipan lon insa waso. mi tawa e waso wan tawa poka monsi pi tomo lili. ona li suli li walo li jo e linja pimeja lon monsi ona. mi kama jo e ona li open e uta ona. mi tawa e kiwen tawa insa pi uta ona kepeken suli ale pi luka mi. waso li moku e ona. mi ken pilin e kiwen lon insa waso. taso mi pali e ni la waso li mu li alasa tawa. ni la jan sama mi li kama lon ni. mi open toki tawa ona la waso li tawa weka.”
“ona li toki e ni: ‘jan Se o! sina pali e seme tawa waso ni?’”
“mi toki e ni: ‘sina toki e ni: mi ken kama jo e wan ona tawa tenpo musi lete. mi alasa kama sona e waso pi suli nanpa wan.’”
“ona li toki e ni: ‘tenpo pini la mi awen e waso ante tawa sina. nimi ona li waso Se. ona li waso suli ni. waso mute luka wan li lon. mi tu li jo e tu.
esun li jo e mute tu tu.’”
“mi toki e ni: ‘jan Meki o. ni li pali pi pona mute. taso ona li sama tawa sina la mi wile jo e waso ni. mi luka e ona lon tenpo poka.’”
“ona li toki e ni: ‘waso ante li suli tawa ni. mi pana e moku mute tawa ona.’”
“mi toki e ni: ‘mi wile ala e ona li wile e ni. o pana e ona lon tenpo ni.’”
“ona li pilin ike lili li toki e ni: ‘wile sina o lon. sina luka e waso seme?’”
“‘waso walo ni pi linja pimeja. ona li lon insa kulupu.’”
“‘pona. sina moli e ona la sina ken jo e ona.’”
“jan O o. mi pali e toki ona li tawa e waso tawa kulupu tomo Kipan. mi toki e pali mi tawa jan pona mi. jan li ken toki e ale ona tawa ona. ona li jan pona sama ni. ona li kalama mute pi pilin musi. mi open e waso. taso mi kama pilin monsuta suli. kiwen li lon ala ona. mi sona e ni: pakala suli li lon. mi tawa wawa tawa tomo pi jan sama mi. taso waso ala li lon ni.”
“mi toki wawa e ni: ‘jan Meki o! waso ale li lon seme?’”
“‘jan esun li jo e ona.’”
“‘jan esun seme?’”
“‘jan Pekinwi pi tomo esun Kowen Katen.’”
“‘taso waso sama ni pi linja pimeja li lon ala lon?’ mi alasa sona. ‘sama waso mi.’”
“‘lon. waso tu pi linja pimeja li lon. tenpo ala la mi ken sona e ante ona.’”
“ni la mi sona e ale. mi tawa wawa kepeken ken ale pi noka mi tawa jan Pekinwi. taso ona li pana e waso ale ona li toki ala e jan jo ona. tenpo pimeja ni la sina ken kute e ni. tenpo ale la ona li toki sama ni tawa mi.
jan sama mi li pilin e ni: lawa mi li kama nasa. tenpo mute la mi kin li pilin e sama. tenpo ni—tenpo ni la mi kama jan lanpan. taso tenpo ala la mi ken luka ala e ijo lanpan mi. sewi a! sewi a!” ona li open pana e telo lukin mute li alasa len e sinpin ona kepeken luka ona.
tenpo mute la toki ala li lon. kalama taso li pana kon suli li tawa lili luka pi jan Selo O lon supa. pini la jan pona mi li kama sewi li open e lupa.
ona li toki e ni “o tawa weka!”
“seme? a! sewi o pona tawa sina! sina pona!”
“o toki ala o weka!”
toki ante ala li lon. ona li tawa wawa. mi kute e kalama ona lon nasin leko e kalama pi pini lupa. mi kute e kalama pi tawa noka ona lon nasin.
“pini la jan Wason o.” jan O li toki la ona li kama jo e palisa kon ona pi kasi nasa. “jan lawa li pana ala e mani tawa kama pona pi pakala ona. jan lawa li ken poki e jan One la ni li ijo ante. taso jan ni li toki ala e ike ona tawa kulupu lawa. ni la ona li ken ala poki e ona. ken la ni kin li pali ike. taso mi alasa awen e jan. tenpo kama la jan ni li pali e ike ala. ona li pilin monsuta suli tawa ni. jan li poki e ona la ona li lon tomo poki lon tenpo ale. kin la tenpo ni li tawa weka pi pali ike. ken li pana e tenpo nasa tawa mi. pini ona li pona tawa mi. sina luka e ilo kalama la mi ken open e alasa sona sin. ni la mi lukin e moku waso.”