lipu.pona.la
Course · Library · News · Discord · More
All · Collections · Tags · Authors · Adaptations · Random · Add
Details

Edit on Github

Description: This is a short history, and a celebration, of the elimination of smallpox. This monster, which killed five hundred million people, is no more. Jai wrote [the original text](https://forum.effectivealtruism.org/posts/jk7A3NMdbxp65kcJJ/500-million-but-not-a-single-one-more). jan Siwa translated it from English into [Toki Pona](https://en.wikipedia.org/wiki/Toki_Pona).

License: CC-BY 4.0

Sources: blog.purpureus.net

Original: 500 Million, But Not A Single One More by Jai

Monsuta li moli e jan 500M, li pini

jan Siwa
Mar 30, 2024

tenpo ale la, mi ken ala sona e nimi ona.

jan ala li ken sitelen e jan moli nanpa wan, tan ni: tenpo ni la, toki sitelen li lon ala. jan ni li jo e kulupu. mama ona li lon. jan pona ona li lon. jan ante li olin e ona. jan pi kama moli li pilin ike mute. nena ike li lon selo ona. ona li nasa, li pilin monsuta, li sona ala e ni: ike ni li tan seme? ike ni la, ona li ken seme? ike ni li sama sewi nasa ike, li sama sewi pi wile ike. tenpo ni la, jan ale li ken ala utala e ike. jan ale li wawa ala, li sona ala. jan ale li ken ala lukin e monsuta ike la, jan ale li ken ala utala e ona.

tenpo pini weka la, monsuta li lon ma Masu. ona li utala e jan anpa e jan lawa. ma Loma la, ona li moli e jan utala mute kepeken tenpo lili. ona li moli e jan pi ma Sulija. ona li moli e jan pi ma Losi. ma Palata la, jan 5M li moli. ma Elopa la, jan 1000 li moli lon tenpo suno wan. ma Amelika la, jan 10M li moli. tenpo utala majuna pi ma Peleponesija la, monsuta li lon. tenpo utala sin pi ma Mewika la, monsuta li lon kin. jan utala li moli e jan mute la, monsuta li moli e jan pi mute suli. (jan nasa ike li toki insa e ni: monsuta li ilo utala wawa. mi ken anpa e jan ante kepeken ona.)

nasin kulupu mute li kama, li tawa. monsuta taso li awen. lawa ma mute li sewi, li anpa. monsuta taso li kama wawa. nasin sona mute li kama suli, li kama lili. monsuta li pilin ala tan ona. o moli. o pakala. o kama mute. monsuta li sama sewi majuna, li sama sewi pi pilin ike. jan li ken ala lukin e ona, li ken ala utala e ona, li ken ala luka e ona, li ken ala sona a e ona. monsuta ni li monsuta wan ala. taso monsuta ale la, monsuta ni li wawa nanpa wan.

tenpo suli la, jan ale li sona ala e pona kama — jan mute lili taso li jo e wawa awen, tan ni: monsuta li pakala e ona, li moli ala e ona.

ma Sonko la, tenpo sike 100 nanpa 15 la, jan li open utala e monsuta.

jan li lukin e ni: monsuta ike li moli ala e jan lon tenpo nanpa wan la, monsuta li ken ala pakala e jan ni lon tenpo sin. jan ni li kama jo e wawa. wawa ni li awen e jan tan monsuta. kin la, jan ante li moku e selo pakala pi jan wawa la, jan ante li ken kama jo e wawa sama. jan ni li kama wawa kepeken utala. utala li ike. taso, ni li ike lili. monsuta li utala e jan la, ni li ike suli.

tenpo sike 100 nanpa 16 la, nasin ni li kama lon ma Palata. tan ma Palata la, ona li kama lon ma suli Asija. tan ma Asija la, tenpo sike 100 nanpa 18 la, ona li kama lon ma suli Elopa. tenpo sike 1796 la, jan Etuwa Jene li pali e nasin sin. nasin ni li misikeke wawa.

tenpo nanpa wan la, jan li toki insa e ni: ken la, ona li ken moli e monsuta majuna.

toki ni li toki lili, li toki pi kalama ala. toki ni li kama wawa lili, li kama kalama wawa. jan li toki e ni lon ma ale: mi o utala e monsuta. jan ale li kama kulupu tawa ni: ona li wile pana e misikeke tawa ma ale. kulupu li pana e jan pali pona tawa ma ale. jan ni li pana e misikeke tawa jan mute. jan li utala e jan ante la, ona tu li kama wan tawa ni: ona o utala e monsuta. jan lawa li toki e ni tawa jan pi ma ona: sina o awen e sina kepeken misikeke. jan wan li awen ala e sina la, jan mute li ken moli tan monsuta.

ni la, kepeken pali mute, jan ale li open weka e monsuta. tenpo pini la, ike mute li lon. jan pona mute li kalama ike. jan poka mute li jo e sijelo pakala. jan mama mute li pana e jan lili ona tawa insa ma. tenpo sin la, ike ale ni li mute lili.

tenpo sike 100 nanpa 20 li open la, tenpo nanpa wan la, jan ale li weka e monsuta tan ma suli. ni li pali suli. tenpo mute la, jan ale li jo ala e wawa tawa pali ni. taso jan li wawa. tenpo ale la, ona li awen utala. ona li toki insa pona e ni: mi wile e ni: tenpo ale la, ma ale la, jan ale li pilin ala monsuta. jan Wito Sutano li toki e ni: jan ale o kama wan. utala li pini lon tenpo kama poka la, o weka a e monsuta. jan Kale Lasika li jan pi lawa pona. ona li alasa e nasin utala. utala li pini lon tenpo kama poka la, jan Tona Enteson li lawa e utala.

wawa monsuta li kama lili. mute pi jan moli li 1M, li kama 1000, li kama mute lili. tenpo ni la, monsuta li pakala e jan wan la, jan mute li kama utala e monsuta, li kama awen e jan ante tan monsuta.

tenpo sike 1977 la, monsuta li pakala e jan Ali Mo Malin. ni la, tenpo mun mute la, jan mute li alasa e monsuta. ona li lukin lon ma ale.

ona li lukin ala e monsuta. tenpo kama ale la, monsuta li moli ala e jan.

tenpo suno nanpa 9, tenpo mun nanpa 12, tenpo sike 1979, jan ale li toki e ni: mi ale li anpa e monsuta.

ike ni li pini. ma ale la, tenpo pini ale la, ike li lon. taso, tenpo ni la, ike li pini. monsuta li moli e jan 500M, li pini.

jan ale li pali e ni. sina jan. o weka ala e sona ni: jan ale li kama wan la, jan ale li utala e ike la, mi mute li kama pona.