sona pi lipu toki ni sina ken pona e ona kepeken ilo poki Kita
kulupu toki la ona li sona
sina wile kepeken ona la, o kute e nasin CC BY-SA 4.0
sina ken lukin e ona lon lipu liputenpo.org lon lipu liputenpo.org lon lipu liputenpo.org
lawa ike li ken moli e jan tan jan Asilu sike #2025 ) #11 ) #9 {"/":{"prev":{"id":"2025/11/kulupu-li-jo-e-wawa","data":{"title":"kulupu li jo e wawa","description":null,"authors":["jan Ke Tami"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["kulupu"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/kulupu-li-jo-e-wawa/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"toki ni li musi. taso toki pi jan wan taso li musi lili. toki kulupu li musi suli. ni la, mi kepeken toki ni lon poka pi jan ante la, musi li suli pona. mi ken lon kulupu kepeken ilo toki. toki kulupu li ken lon ona. taso mi en jan ante li lon ma sama la, toki kulupu li wawa a! tan ni la, mi wile kama e kulupu lon ma wan. \n\n**kulupu li tawa ma Panse¹ li kama lon ma lili Sapu².**\n\nkulupu lawa pi ma Elopa li toki e ijo lawa lon ma tu wan. ma wan li ma Lusenpu lon ma suli Lusenpu. ma ante li ma Puse lon ma suli Pesike. suli la, ma lawa li ma Sapu lon ma suli Panse. telo suli li tawa lon ona la, poka ante pi telo ni li ma Ke³ lon ma suli Tosilan⁴. \ntomo lawa pi ma Elopa li lon ma Sapu la, mi kulupu li wile lon ona. kulupu li suli la, ni li wile e wawa. taso wawa li lon!\n\n**ijo tenpo**\n\ntenpo li seli la, ma kasi li pona. taso ike la, tenpo open la, sewi li utala e kulupu kepeken telo. ni la, mi tawa insa tomo. jan mute li pana e sitelen nimi ale tawa lipu ona wan. taso kin la, kulupu li pana e sitelen nimi ale tawa lipu kulupu wan. ni la, ale li ken kepeken ona lon ilo. o alasa e nimi ni: “sitelen pona Elopa pi ma Sapu”. mi mute mute tu li pana e sitelen tawa lipu kulupu.\n\n{{{sitelen \"0034-nanpa-lon/kulupu-sapu-toki-pimeja.png\" \"kulupu li pana e sitelen mute la sina ken kepeken sitelen ona\" \"jan Ke Tami\"}}}\n\nmi pini e pali sitelen la, kulupu li kama sona, li kama tu. kulupu wan la, jan pona sona Olipija li pana e ijo pi luka pona tawa sona kulupu. ni la kulupu li ken toki kepeken kalama uta ala, kepeken sijelo, kepeken tawa, li ken sona e nasin pi toki ante, e nasin pi kulupu ante. kulupu ante li alasa e nasin pi sitelen suwi, li kama sitelen kule e lipu kepeken ona.\n\nmi lape la tenpo suli li kama: kulupu li tawa tomo lawa pi ma Elopa. tomo li suli a li sike a! kulupu lawa li kepeken ala tomo ni lon tenpo ni la, mi ken tawa lon ona, li ken lukin e ijo sona. mi weka tan tomo lawa la, mi tawa tomo kulupu. jan pi ma Sapu li kama kulupu li kama pali e tomo pi kule mute tawa kulupu. ike lili la, mi ken ala lon insa tan ni: pipi li moku e len lon insa tomo. taso mi ken lon ma kasi pi tomo ni, mi ken lon sewi tomo kin. mi musi mute, mi toki pona, mi kalama suwi. sina lukin e toki ni lon lipu tenpo la, kulupu pi lipu ni li toki kulupu e ijo lawa, li pana e lipu mute tawa kulupu, e telo moku musi kin tawa kulupu: telo Toki en telo Pona, a a a!\n\nmi lape sin la, mi tawa insa pi ma Sapu. tomo sewi pi suli sewi li lon, ijo musi en tomo sona li lon poka la, mi kama ken lukin e ijo pi tenpo ante. ale la, mi alasa e moku. kulupu li tu lon tenpo mute, li musi ante lon ma tu. kulupu wan li tawa lon sinpin, kulupu ante li kalama, kulupu li ken lape, li ken moku, li ken musi.\n\nsina kin li wile lon kulupu la, o kama a! mi pi ma Elopa li tawa ma Epanja lon tenpo seli kama. mun li moku e ale suno la, mi wile lukin e weka suno ni a! sina lon ala ma Elopa la, o alasa, kulupu li ken lon weka pi ike ala.\n\n**wawa kulupu**\n\nale pi tenpo kulupu la, mi kama lukin e ijo namako lon kulupu. open la, jan wan li kama e musi lipu pi nimi ni: musi Wan. taso tenpo kulupu li kama pini la, kulupu li kama pali e musi pi nimi ni: musi Tu. sona musi taso ala li lon kulupu: mi kute e kalama lon tenpo mute. ilo kalama tu tu anu sama li lon la uta en ilo li kalama suwi a. jan ante li toki e pali ilo ona tawa kulupu. jan mute li kama pali e sitelen. pona wawa a!\n\nmi lukin e wawa ante kin: mi lukin e olin. olin pi lon kulupu li lon, olin tonsi kin en olin kin pi pali poka li lon. jan li pu olin e nimi ona: nimi mute li kama lon lipu pu. jan li kulupu e sijelo lon poka. olin li wile wawa e pilin pona lon. taso olin li wile suwi e pilin ike kin. mi weka, taso olin sina li awen, kulupu o!\n\n{{{sitelen \"0034-nanpa-lon/kulupu-Sapu-kule.png\" \"kulupu Sapu\" \"jan Ke Tami\"}}}\n\n---\n\n¹ ma France \n² ma Strasbourg \n³ ma Kehl \n⁴ ma Deutschland","filePath":"poki/plaintext/2025/11/kulupu-li-jo-e-wawa.md","digest":"e58a9ccad3e3621b","rendered":{"html":"<p>toki ni li musi. taso toki pi jan wan taso li musi lili. toki kulupu li musi suli. ni la, mi kepeken toki ni lon poka pi jan ante la, musi li suli pona. mi ken lon kulupu kepeken ilo toki. toki kulupu li ken lon ona. taso mi en jan ante li lon ma sama la, toki kulupu li wawa a! tan ni la, mi wile kama e kulupu lon ma wan.</p>\n<p><strong>kulupu li tawa ma Panse¹ li kama lon ma lili Sapu².</strong></p>\n<p>kulupu lawa pi ma Elopa li toki e ijo lawa lon ma tu wan. ma wan li ma Lusenpu lon ma suli Lusenpu. ma ante li ma Puse lon ma suli Pesike. suli la, ma lawa li ma Sapu lon ma suli Panse. telo suli li tawa lon ona la, poka ante pi telo ni li ma Ke³ lon ma suli Tosilan⁴.\ntomo lawa pi ma Elopa li lon ma Sapu la, mi kulupu li wile lon ona. kulupu li suli la, ni li wile e wawa. taso wawa li lon!</p>\n<p><strong>ijo tenpo</strong></p>\n<p>tenpo li seli la, ma kasi li pona. taso ike la, tenpo open la, sewi li utala e kulupu kepeken telo. ni la, mi tawa insa tomo. jan mute li pana e sitelen nimi ale tawa lipu ona wan. taso kin la, kulupu li pana e sitelen nimi ale tawa lipu kulupu wan. ni la, ale li ken kepeken ona lon ilo. o alasa e nimi ni: “sitelen pona Elopa pi ma Sapu”. mi mute mute tu li pana e sitelen tawa lipu kulupu.</p>\n<p>{{{sitelen “0034-nanpa-lon/kulupu-sapu-toki-pimeja.png” “kulupu li pana e sitelen mute la sina ken kepeken sitelen ona” “jan Ke Tami”}}}</p>\n<p>mi pini e pali sitelen la, kulupu li kama sona, li kama tu. kulupu wan la, jan pona sona Olipija li pana e ijo pi luka pona tawa sona kulupu. ni la kulupu li ken toki kepeken kalama uta ala, kepeken sijelo, kepeken tawa, li ken sona e nasin pi toki ante, e nasin pi kulupu ante. kulupu ante li alasa e nasin pi sitelen suwi, li kama sitelen kule e lipu kepeken ona.</p>\n<p>mi lape la tenpo suli li kama: kulupu li tawa tomo lawa pi ma Elopa. tomo li suli a li sike a! kulupu lawa li kepeken ala tomo ni lon tenpo ni la, mi ken tawa lon ona, li ken lukin e ijo sona. mi weka tan tomo lawa la, mi tawa tomo kulupu. jan pi ma Sapu li kama kulupu li kama pali e tomo pi kule mute tawa kulupu. ike lili la, mi ken ala lon insa tan ni: pipi li moku e len lon insa tomo. taso mi ken lon ma kasi pi tomo ni, mi ken lon sewi tomo kin. mi musi mute, mi toki pona, mi kalama suwi. sina lukin e toki ni lon lipu tenpo la, kulupu pi lipu ni li toki kulupu e ijo lawa, li pana e lipu mute tawa kulupu, e telo moku musi kin tawa kulupu: telo Toki en telo Pona, a a a!</p>\n<p>mi lape sin la, mi tawa insa pi ma Sapu. tomo sewi pi suli sewi li lon, ijo musi en tomo sona li lon poka la, mi kama ken lukin e ijo pi tenpo ante. ale la, mi alasa e moku. kulupu li tu lon tenpo mute, li musi ante lon ma tu. kulupu wan li tawa lon sinpin, kulupu ante li kalama, kulupu li ken lape, li ken moku, li ken musi.</p>\n<p>sina kin li wile lon kulupu la, o kama a! mi pi ma Elopa li tawa ma Epanja lon tenpo seli kama. mun li moku e ale suno la, mi wile lukin e weka suno ni a! sina lon ala ma Elopa la, o alasa, kulupu li ken lon weka pi ike ala.</p>\n<p><strong>wawa kulupu</strong></p>\n<p>ale pi tenpo kulupu la, mi kama lukin e ijo namako lon kulupu. open la, jan wan li kama e musi lipu pi nimi ni: musi Wan. taso tenpo kulupu li kama pini la, kulupu li kama pali e musi pi nimi ni: musi Tu. sona musi taso ala li lon kulupu: mi kute e kalama lon tenpo mute. ilo kalama tu tu anu sama li lon la uta en ilo li kalama suwi a. jan ante li toki e pali ilo ona tawa kulupu. jan mute li kama pali e sitelen. pona wawa a!</p>\n<p>mi lukin e wawa ante kin: mi lukin e olin. olin pi lon kulupu li lon, olin tonsi kin en olin kin pi pali poka li lon. jan li pu olin e nimi ona: nimi mute li kama lon lipu pu. jan li kulupu e sijelo lon poka. olin li wile wawa e pilin pona lon. taso olin li wile suwi e pilin ike kin. mi weka, taso olin sina li awen, kulupu o!</p>\n<p>{{{sitelen “0034-nanpa-lon/kulupu-Sapu-kule.png” “kulupu Sapu” “jan Ke Tami”}}}</p>\n<hr>\n<p>¹ ma France<br>\n² ma Strasbourg<br>\n³ ma Kehl<br>\n⁴ ma Deutschland</p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"kulupu li jo e wawa","description":null,"authors":["jan Ke Tami"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/kulupu-li-jo-e-wawa/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null,"tags":["kulupu"]},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"},"next":{"id":"2025/11/mama-o-nimi-seme-pi-toki-pona-e-jan-sin","data":{"title":"mama o nimi seme pi toki pona e jan sin?","description":null,"authors":["jan Nikola"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["pilin"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/mama-o-nimi-seme-pi-toki-pona-e-jan-sin/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"{{{sitelen \"0034-nanpa-lon/jan-supa-kule.png\" \"jan lili li lon supa li tawa e luka ona\" \"jan Alonola\"}}}\n\n*sitelen pona li lon [lipu ni](https://jan-nikola.gitlab.io/jan-lili-anu-seme)*\n\n sijelo ona li lili mute la\n ona li jan-lili\n anu seme\n\ntenpo mute la jan li kepeken nimi ni^\n\ntaso mi lukin e nimi ni kin\n te jan kili to\n\nni li musi\n li pona\n tawa mi\n\nkasi li mama tawa kili\njan li mama tawa jan-kili\n\nni la\n te jan-kili to li nimi pona\nnimi seme ante li ken\n\nona li pilin pona\n li musi pona\n li sitelen pona la\n ona li jan-pona\n\nona li musi mute mute la\n ona li jan-musi\n\nona li tawa kepeken wawa mute la\n ona li jan-wawa a\n\nona li suwi lukin la\n ona li jan-suwi\n\nona li wile moku e suwi taso la\n ona li jan-suwi kin a\nsina olin mute e ona la\n ona li olin sina\n\nona\n li mu li mu li mu\n li mu li mu li mu\n li mu li mu li mu la\n o toki\n te soweli o kama moku\n pan sina li kama lete a to\n\nona li tawa wawa e luka ona\n li wile tawa lon sewi\n li wile moku e pipi linja\n e sike kasi\n e kala lili la\n o toki\n te waso nasa o anpa tan supa a to\nuta ona li pana e kalama nasa la\n luka ona li tawa nasa la\n nasin ona li nasa nanpa wan pi ma ale la\n o toki\n te nasa o\n tenpo lape li kama to\n anu\n te suwi nasa o kama lon poka mi\n mi o tawa esun to\n\nona li pini pali e tomo suli lon tenpo lili la\n o toki\n te ilo wawa o kama lukin\n e lipu lon poka mi to\n\nona li ken jan-alasa\n li ken jan-sitelen\n li ken jan-sike\n li ken jan pi weka-seli\n li ken jan-pakala\n li ken jan pi lawa-jaki\n li ken monsuta nasa\n li ken akesi wawa\n li ken soweli lili\n li ken kasi suli\n\n\ntoki-pona la\n mute mute mute li ken","filePath":"poki/plaintext/2025/11/mama-o-nimi-seme-pi-toki-pona-e-jan-sin.md","digest":"58ed38763e76a953","rendered":{"html":"<p>{{{sitelen “0034-nanpa-lon/jan-supa-kule.png” “jan lili li lon supa li tawa e luka ona” “jan Alonola”}}}</p>\n<p><em>sitelen pona li lon <a href=\"https://jan-nikola.gitlab.io/jan-lili-anu-seme\">lipu ni</a></em></p>\n<p>sijelo ona li lili mute la\nona li jan-lili\nanu seme</p>\n<p>tenpo mute la jan li kepeken nimi ni^</p>\n<p>taso mi lukin e nimi ni kin\nte jan kili to</p>\n<p>ni li musi\nli pona\ntawa mi</p>\n<p>kasi li mama tawa kili\njan li mama tawa jan-kili</p>\n<p>ni la\nte jan-kili to li nimi pona\nnimi seme ante li ken</p>\n<p>ona li pilin pona\nli musi pona\nli sitelen pona la\nona li jan-pona</p>\n<p>ona li musi mute mute la\nona li jan-musi</p>\n<p>ona li tawa kepeken wawa mute la\nona li jan-wawa a</p>\n<p>ona li suwi lukin la\nona li jan-suwi</p>\n<p>ona li wile moku e suwi taso la\nona li jan-suwi kin a\nsina olin mute e ona la\nona li olin sina</p>\n<p>ona\nli mu li mu li mu\nli mu li mu li mu\nli mu li mu li mu la\no toki\nte soweli o kama moku\npan sina li kama lete a to</p>\n<p>ona li tawa wawa e luka ona\nli wile tawa lon sewi\nli wile moku e pipi linja\ne sike kasi\ne kala lili la\no toki\nte waso nasa o anpa tan supa a to\nuta ona li pana e kalama nasa la\nluka ona li tawa nasa la\nnasin ona li nasa nanpa wan pi ma ale la\no toki\nte nasa o\ntenpo lape li kama to\nanu\nte suwi nasa o kama lon poka mi\nmi o tawa esun to</p>\n<p>ona li pini pali e tomo suli lon tenpo lili la\no toki\nte ilo wawa o kama lukin\ne lipu lon poka mi to</p>\n<p>ona li ken jan-alasa\nli ken jan-sitelen\nli ken jan-sike\nli ken jan pi weka-seli\nli ken jan-pakala\nli ken jan pi lawa-jaki\nli ken monsuta nasa\nli ken akesi wawa\nli ken soweli lili\nli ken kasi suli</p>\n<p>toki-pona la\nmute mute mute li ken</p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"mama o nimi seme pi toki pona e jan sin?","description":null,"authors":["jan Nikola"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/mama-o-nimi-seme-pi-toki-pona-e-jan-sin/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null,"tags":["pilin"]},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"}},"c/lipu_tenpo_nanpa_lon":{"prev":{"id":"2025/11/tenpo-ala-la-toki-pona-li-lon-ilo-tujolinko","data":{"title":"tenpo ala la, toki pona li lon ilo Tujolinko","description":null,"authors":["jan Kapesi Pake"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["pilin"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/tenpo-ala-la-toki-pona-li-lon-ilo-tujolinko/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"{{{sitelen \"0034-nanpa-lon/duo-kule.png\" \"waso Tujolinko\" \"jan Alonola\"}}}\n\n**→ ilo Tujolinko**¹ li ilo pi kama sona toki. jan li kepeken ilo Tujolinko tawa open pi kama sona toki. nasin ona pi pana sona li ni: jan o ante toki e nimi pi toki ante. tawa ni la, jan kepeken o pana e nimi wile lon linja nimi pi ilo Tujolinko. toki mute li lon ijo Tujolinko. toki pali kin li lon ijo Tujolinko. toki pali ni li toki Epelanto li toki Walelijan sewi li toki Sinan. toki pali ni li lon ilo Tujolinko la, toki pona o lon ala lon ilo Tujolinko?\n\njan mute pi kulupu pi toki pona li toki e ilo Tujolinko. tenpo sike luka tu tu la, jan mute pi toki pona li toki e ni tawa jan pi ilo Tujolinko: “o jo e toki pona lon ilo sina!” a, tenpo la, mi pilin sama. jan mute pi toki pona li pilin sama. taso, jan mute pi toki pona li pilin ante. tenpo ali la, ilo Tujolinko li pali ala e kama sona sin pi toki pona. ken la, ni li ken ala ken ante kepeken nanpa ISO pi toki pona? mi la, ni o ken ala. tenpo ala la, toki pona li lon ilo Tujolinko. \n\njan pi toki pona li sitelen e wile tawa jan lawa pi ilo Tujolinko. wile ni li ni: ilo Tujolinko li kepeken toki pona lon ilo ona pi pana sona. jan pi toki pona li sitelen mute. jan pi toki pona li sitelen e wile ni lon tenpo suli. tenpo ali la, jan lawa pi ilo Tujolinko li sitelen ala tawa jan pi toki pona. taso, jan pi ilo Tujolinko li sitelen e ni lon lipu ona: \n\n“toki pona la, mi wile kepeken ona tawa pana pi sona ni taso: toki pona li ijo pi musi nasa tawa jan pi ilo Tujolinko. toki pona li toki pi nasin lili. toki pona li pona e lawa sina!”²\n\nnimi ni li musi ala e mi. ni li lon: jan lawa pi ilo Tujolinko li wile ala pana e toki pona lon tomo ona. ona la, toki pona li suli ala li musi taso li wile ala lon tomo ona pi pana sona. ni li ike lili. \n\ntaso, tenpo ni la, jan lawa pi ilo Tujolinko li pake³ e pana sona pi toki pali ali. o sona e ni: tenpo pini la, ilo Tujolinko li jo e poki⁴ pi toki sin. ona li poki pi pana sona. poki ni li open e pana sona pi toki ante sin lon ilo Tujolinko. tenpo ni la, poki ni li weka. weka poki li pini e open pi sona toki sin lon ilo Tujolinko. weka poki li pini e open ken pi toki pona kin. nasin ni li ike anu seme? ilo Tujolinko li pana e sona toki la, ilo Tujolinko li suli e nanpa pi jan toki tawa toki ni. taso, jan mute li pilin e ni: ilo Tujolinko li pana e sona pi toki pona kepeken nasin ike. ona la, nasin ike li seme? ona la, nasin ike li ni lon ken:\n\n1. linja nimi pi ilo Tujolinko li nasa. nimi nanpa wan o suli lon linja nimi! taso, toki pona la, nimi nanpa wan pi linja nimi o lili! kin la, ilo Tujolinko li pana pona taso e sona nimi. toki pona la, ilo Tujolinko li pana ike e sona pi nasin toki e sona pi lawa toki. \n2. jan li pali e ante toki pi toki pona la, nasin mute li ken! taso, ilo Tujolinko la, ante toki pi mute lili li ken. tenpo la, ante toki wan taso li ken. nasin ni li ike e sona pi jan sin. toki pona la, ante toki pi mute mute li ken li pona. \n3. toki pona la, lipu ante pi pana sona li lon li pona mute! lipu ni li lipu “lipu sona pona”⁵ li lipu “toki pona lessons.”⁶ lipu pona ni li lon la, ilo Tujolinko o pana kin e sona pi toki pona tan seme? \n4. toki pona li lon ilo Tujolinko la, ilo Tujolinko li suli e kulupu pi toki pona. taso, kulupu pi toki pona o awen lili. kulupu lili li kulupu pona. \n\nike ken ni li lili e pona pi ilo Tujolinko tawa toki pona. toki pona li weka tan ilo Tujolinko. ken la, weka ni li weka pona. ijo wan pini li lon li ni: jan li ante e toki musi pi ilo Tujolinko kepeken toki pona. ante toki ni li lon lipu Tujosoli.⁷ lipu ni li pana e nimi pi toki pona kepeken sitelen Lasina, kepeken sitelen pona kin.⁸ ni kin li pona. ilo mute pi pana sona li lon. ilo Tujolinko li ilo pi wan taso. pona li ni: kulupu pi toki pona o kepeken ilo ante tawa kama sona pi toki pona. \n\n---\n\n¹ toki open la, nimi ona li “Duolingo” \n² lipu open li kepeken toki Inli li kepeken toki Epelanto. ona li lon lipu ni: https://blog.duolingo.com/why-learn-a-made-up-language/ \n³ jan li “pake” e ijo la, ijo ni li pini anu ken ala tawa. \n⁴ toki open la, nimi ona li “Incubator” \n⁵ ni li tan jan Lentan. ona li lon lipu ni: https://lipu-sona.pona.la/ \n⁶ ni li tan jan Misali. ona li lon lipu ni: https://www.youtube.com/playlist?list=PLuYLhuXt4HrQwIDV7FBkA8zApw0pnEJrX \n⁷ toki open la, nimi ona li “Duostories” \n⁸ ni tu li lon lipu ni: https://duostories.org/tok-en | https://duostories.org/tok2-en","filePath":"poki/plaintext/2025/11/tenpo-ala-la-toki-pona-li-lon-ilo-tujolinko.md","digest":"ec0cc6272da926ef","rendered":{"html":"<p>{{{sitelen “0034-nanpa-lon/duo-kule.png” “waso Tujolinko” “jan Alonola”}}}</p>\n<p><strong>→ ilo Tujolinko</strong>¹ li ilo pi kama sona toki. jan li kepeken ilo Tujolinko tawa open pi kama sona toki. nasin ona pi pana sona li ni: jan o ante toki e nimi pi toki ante. tawa ni la, jan kepeken o pana e nimi wile lon linja nimi pi ilo Tujolinko. toki mute li lon ijo Tujolinko. toki pali kin li lon ijo Tujolinko. toki pali ni li toki Epelanto li toki Walelijan sewi li toki Sinan. toki pali ni li lon ilo Tujolinko la, toki pona o lon ala lon ilo Tujolinko?</p>\n<p>jan mute pi kulupu pi toki pona li toki e ilo Tujolinko. tenpo sike luka tu tu la, jan mute pi toki pona li toki e ni tawa jan pi ilo Tujolinko: “o jo e toki pona lon ilo sina!” a, tenpo la, mi pilin sama. jan mute pi toki pona li pilin sama. taso, jan mute pi toki pona li pilin ante. tenpo ali la, ilo Tujolinko li pali ala e kama sona sin pi toki pona. ken la, ni li ken ala ken ante kepeken nanpa ISO pi toki pona? mi la, ni o ken ala. tenpo ala la, toki pona li lon ilo Tujolinko.</p>\n<p>jan pi toki pona li sitelen e wile tawa jan lawa pi ilo Tujolinko. wile ni li ni: ilo Tujolinko li kepeken toki pona lon ilo ona pi pana sona. jan pi toki pona li sitelen mute. jan pi toki pona li sitelen e wile ni lon tenpo suli. tenpo ali la, jan lawa pi ilo Tujolinko li sitelen ala tawa jan pi toki pona. taso, jan pi ilo Tujolinko li sitelen e ni lon lipu ona:</p>\n<p>“toki pona la, mi wile kepeken ona tawa pana pi sona ni taso: toki pona li ijo pi musi nasa tawa jan pi ilo Tujolinko. toki pona li toki pi nasin lili. toki pona li pona e lawa sina!”²</p>\n<p>nimi ni li musi ala e mi. ni li lon: jan lawa pi ilo Tujolinko li wile ala pana e toki pona lon tomo ona. ona la, toki pona li suli ala li musi taso li wile ala lon tomo ona pi pana sona. ni li ike lili.</p>\n<p>taso, tenpo ni la, jan lawa pi ilo Tujolinko li pake³ e pana sona pi toki pali ali. o sona e ni: tenpo pini la, ilo Tujolinko li jo e poki⁴ pi toki sin. ona li poki pi pana sona. poki ni li open e pana sona pi toki ante sin lon ilo Tujolinko. tenpo ni la, poki ni li weka. weka poki li pini e open pi sona toki sin lon ilo Tujolinko. weka poki li pini e open ken pi toki pona kin. nasin ni li ike anu seme? ilo Tujolinko li pana e sona toki la, ilo Tujolinko li suli e nanpa pi jan toki tawa toki ni. taso, jan mute li pilin e ni: ilo Tujolinko li pana e sona pi toki pona kepeken nasin ike. ona la, nasin ike li seme? ona la, nasin ike li ni lon ken:</p>\n<ol>\n<li>linja nimi pi ilo Tujolinko li nasa. nimi nanpa wan o suli lon linja nimi! taso, toki pona la, nimi nanpa wan pi linja nimi o lili! kin la, ilo Tujolinko li pana pona taso e sona nimi. toki pona la, ilo Tujolinko li pana ike e sona pi nasin toki e sona pi lawa toki.</li>\n<li>jan li pali e ante toki pi toki pona la, nasin mute li ken! taso, ilo Tujolinko la, ante toki pi mute lili li ken. tenpo la, ante toki wan taso li ken. nasin ni li ike e sona pi jan sin. toki pona la, ante toki pi mute mute li ken li pona.</li>\n<li>toki pona la, lipu ante pi pana sona li lon li pona mute! lipu ni li lipu “lipu sona pona”⁵ li lipu “toki pona lessons.”⁶ lipu pona ni li lon la, ilo Tujolinko o pana kin e sona pi toki pona tan seme?</li>\n<li>toki pona li lon ilo Tujolinko la, ilo Tujolinko li suli e kulupu pi toki pona. taso, kulupu pi toki pona o awen lili. kulupu lili li kulupu pona.</li>\n</ol>\n<p>ike ken ni li lili e pona pi ilo Tujolinko tawa toki pona. toki pona li weka tan ilo Tujolinko. ken la, weka ni li weka pona. ijo wan pini li lon li ni: jan li ante e toki musi pi ilo Tujolinko kepeken toki pona. ante toki ni li lon lipu Tujosoli.⁷ lipu ni li pana e nimi pi toki pona kepeken sitelen Lasina, kepeken sitelen pona kin.⁸ ni kin li pona. ilo mute pi pana sona li lon. ilo Tujolinko li ilo pi wan taso. pona li ni: kulupu pi toki pona o kepeken ilo ante tawa kama sona pi toki pona.</p>\n<hr>\n<p>¹ toki open la, nimi ona li “Duolingo”<br>\n² lipu open li kepeken toki Inli li kepeken toki Epelanto. ona li lon lipu ni: <a href=\"https://blog.duolingo.com/why-learn-a-made-up-language/\">https://blog.duolingo.com/why-learn-a-made-up-language/</a><br>\n³ jan li “pake” e ijo la, ijo ni li pini anu ken ala tawa.<br>\n⁴ toki open la, nimi ona li “Incubator”<br>\n⁵ ni li tan jan Lentan. ona li lon lipu ni: <a href=\"https://lipu-sona.pona.la/\">https://lipu-sona.pona.la/</a><br>\n⁶ ni li tan jan Misali. ona li lon lipu ni: <a href=\"https://www.youtube.com/playlist?list=PLuYLhuXt4HrQwIDV7FBkA8zApw0pnEJrX\">https://www.youtube.com/playlist?list=PLuYLhuXt4HrQwIDV7FBkA8zApw0pnEJrX</a><br>\n⁷ toki open la, nimi ona li “Duostories”<br>\n⁸ ni tu li lon lipu ni: <a href=\"https://duostories.org/tok-en\">https://duostories.org/tok-en</a> | <a href=\"https://duostories.org/tok2-en\">https://duostories.org/tok2-en</a></p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"tenpo ala la, toki pona li lon ilo Tujolinko","description":null,"authors":["jan Kapesi Pake"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/tenpo-ala-la-toki-pona-li-lon-ilo-tujolinko/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null,"tags":["pilin"]},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"},"next":{"id":"2025/11/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona","data":{"title":"mi pakala e ilo mi li pona e ona","description":null,"authors":["kala Asi"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["sona"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"**tenpo ale la ilo li lon poka mi.** wile ale mi la ona li ken pana e pona. wile la mi toki tawa jan. wile la mi lukin e sitelen. wile la mi kute e kalama. wile la mi pona e sona mi. ona li ken ale e mi.\n\no sona e ijo suli: ilo sina li poki pi **ilo mute**. ilo wan li supa, li kute e luka sina, li pana e nanpa. ilo ante li kiwen, li pilin e nanpa, li pali e wile nanpa. ilo ante kin li poki, li ken awen e nanpa lon tenpo suli. ilo ante kin li lipu pimeja, li ken pana e sitelen kepeken suno.\n\nilo ale li sona e ilo ale anu seme? sona ala. ilo wan taso li toki tawa ilo luka, tawa ilo pilin, tawa ilo poki, tawa ilo sitelen. ona li lawa e ilo mute, li wan e ona. ni la ona li **ilo lawa**. sina ken ala ken luka e ilo lawa? ken ala. ona li kiwen ala, li nanpa taso. jan li pali e ona kepeken toki ilo.\n\nilo lawa li lon la, ilo sin pi kiwen ala li ken toki tawa ona. ilo li ken alasa e sona lon poki. ilo li ken alasa e ilo sin lon kulupu ilo. ilo mi li ken toki tawa ilo sina. wawa ale.\n\nken suli la sina sona pona e ale ni. taso **pakala seme li kama lon ilo mi a?** poki mi la sona mute li lon. poki li kama ken ala awen e sona sin. ilo poki o awen pali pona la mi o weka e sona tan poki. ike la mi ni ala lon tenpo suli.\n\ntenpo wan la mi toki tawa ilo mi. ona li toki tawa kulupu ilo pi ma ale, li sin e ilo ale mi. ilo sin o lon poki. taso poki li ken ala awen e ijo sin. mi weka e ilo pi sin ala, li awen ala e ilo sin. ilo li pini li pali ala. pakala. mi o seme?\n\nmi kama jo e kiwen lili. kiwen ni li ken jo e sona. mi pana e ilo lawa sin tawa insa kiwen. mi pana e kiwen tawa ilo mi. ilo pilin en ilo luka en ilo sitelen en ilo poki li kute e ilo lawa pi kiwen lili.\n\npali li pini anu seme? pini ala. ilo lawa o lon poki suli pi ilo mi, o lon ala kiwen lili taso. mi o tawa e ona.\n\nmi lukin e sona ale lon poki ilo. nanpa wan la mi weka e sona mute pi wile mi ala. poki li kama ken jo e ijo sin. nanpa tu la mi pana e ilo lawa tan kiwen tawa poki. nanpa tu wan la mi weka e kiwen lili. ilo li awen pali pona. wawa.\n\nmi toki e ni ale tan seme? nanpa wan la mi la pali mi li musi. tenpo lon la poki mi li jo e ilo lawa sin, e ilo lawa pi sin ala. nasa musi anu seme? mi weka ale ala e ilo pi sin ala. mi o ni lon tenpo kama.\n\nnanpa tu la o sona pona e ilo sina. sina sona mute e ona la ilo li pakala la sina ken pona e ona kepeken pali lili taso.","filePath":"poki/plaintext/2025/11/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona.md","digest":"4c76acbae26afa1f","rendered":{"html":"<p><strong>tenpo ale la ilo li lon poka mi.</strong> wile ale mi la ona li ken pana e pona. wile la mi toki tawa jan. wile la mi lukin e sitelen. wile la mi kute e kalama. wile la mi pona e sona mi. ona li ken ale e mi.</p>\n<p>o sona e ijo suli: ilo sina li poki pi <strong>ilo mute</strong>. ilo wan li supa, li kute e luka sina, li pana e nanpa. ilo ante li kiwen, li pilin e nanpa, li pali e wile nanpa. ilo ante kin li poki, li ken awen e nanpa lon tenpo suli. ilo ante kin li lipu pimeja, li ken pana e sitelen kepeken suno.</p>\n<p>ilo ale li sona e ilo ale anu seme? sona ala. ilo wan taso li toki tawa ilo luka, tawa ilo pilin, tawa ilo poki, tawa ilo sitelen. ona li lawa e ilo mute, li wan e ona. ni la ona li <strong>ilo lawa</strong>. sina ken ala ken luka e ilo lawa? ken ala. ona li kiwen ala, li nanpa taso. jan li pali e ona kepeken toki ilo.</p>\n<p>ilo lawa li lon la, ilo sin pi kiwen ala li ken toki tawa ona. ilo li ken alasa e sona lon poki. ilo li ken alasa e ilo sin lon kulupu ilo. ilo mi li ken toki tawa ilo sina. wawa ale.</p>\n<p>ken suli la sina sona pona e ale ni. taso <strong>pakala seme li kama lon ilo mi a?</strong> poki mi la sona mute li lon. poki li kama ken ala awen e sona sin. ilo poki o awen pali pona la mi o weka e sona tan poki. ike la mi ni ala lon tenpo suli.</p>\n<p>tenpo wan la mi toki tawa ilo mi. ona li toki tawa kulupu ilo pi ma ale, li sin e ilo ale mi. ilo sin o lon poki. taso poki li ken ala awen e ijo sin. mi weka e ilo pi sin ala, li awen ala e ilo sin. ilo li pini li pali ala. pakala. mi o seme?</p>\n<p>mi kama jo e kiwen lili. kiwen ni li ken jo e sona. mi pana e ilo lawa sin tawa insa kiwen. mi pana e kiwen tawa ilo mi. ilo pilin en ilo luka en ilo sitelen en ilo poki li kute e ilo lawa pi kiwen lili.</p>\n<p>pali li pini anu seme? pini ala. ilo lawa o lon poki suli pi ilo mi, o lon ala kiwen lili taso. mi o tawa e ona.</p>\n<p>mi lukin e sona ale lon poki ilo. nanpa wan la mi weka e sona mute pi wile mi ala. poki li kama ken jo e ijo sin. nanpa tu la mi pana e ilo lawa tan kiwen tawa poki. nanpa tu wan la mi weka e kiwen lili. ilo li awen pali pona. wawa.</p>\n<p>mi toki e ni ale tan seme? nanpa wan la mi la pali mi li musi. tenpo lon la poki mi li jo e ilo lawa sin, e ilo lawa pi sin ala. nasa musi anu seme? mi weka ale ala e ilo pi sin ala. mi o ni lon tenpo kama.</p>\n<p>nanpa tu la o sona pona e ilo sina. sina sona mute e ona la ilo li pakala la sina ken pona e ona kepeken pali lili taso.</p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"mi pakala e ilo mi li pona e ona","description":null,"authors":["kala Asi"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null,"tags":["sona"]},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"}},"t/sona":{"prev":{"id":"2025/11/jan-li-alasa-li-pali-e-pan","data":{"title":"jan li alasa li pali e pan","description":null,"authors":["kala Asi"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["sona"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/jan-li-alasa-li-pali-e-pan/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"**jan pi tenpo pini li kama jo e moku kepeken seme?** open la nasin wan taso li lon. jan o alasa. tenpo mute la jan mije li alasa e soweli e kala e waso. jan meli li alasa e kili, li pali e ilo, li awen e kulupu. alasa la jan li ken moku e soweli e kili lon ma poka taso. moku poka li mute ala la, kulupu jan o kulupu lili. lili la jan ale kulupu li sona pona e jan ale kulupu. kulupu la ona li jan sama. jan lawa li lon ala.\n\n**jan pi nasin alasa li seme lon tenpo pi alasa ala?** ona li pali e ilo alasa tan kiwen ma, tan kiwen sijelo, tan kiwen kasi. ona li len e ona kepeken selo soweli. ona li sitelen e soweli. ona li selo e ko kepeken luka la, ko li kama sama selo pi jan meli tawa lukin. ona li kama sona seli e kasi. seli suli la, kulupu li ken weka e soweli monsuta. jan li seli e sijelo soweli la sijelo li awen pona lon tenpo suli.\n\n**jan li awen lon lupa ma anu seme?** awen. lupa li awen e kulupu la, pona. kulupu li ken awen lon lupa lon tenpo suli a. taso lon la, ona li pali e tomo kin. ona li kepeken kiwen kasi li kepeken selo soweli. kulupu li wile weka tan ma wan li wile tawa ma sin la, tomo ni li pona tawa kulupu.\n\n**nasin alasa la ike li seme?** tenpo sike pini WAMA la kon li kama seli. ma Apika en ma Asija la ma mute li kama ike tawa kasi tawa soweli. taso jan li sona mute, li wile ala moli tan lili moku. ona li pana e kili pan lon ma pona la, tenpo sike kama la kasi pan li kama lon ma ni. jan li kepeken sona ni, li pali e pan lon ma poka.\n\n**nasin pan li wile e pali e ilo.** jan o pona e ma pan. jan o weka e kasi ike tan ma pan. jan o pana e telo tawa ma pan. ni ale li pali suli. kulupu jan o kama suli o pana e pali suli. kulupu li jo e soweli la, ona li ken pana e ilo lon soweli. ni la soweli li pali e pan. jan li jo e soweli mute e ilo mute la ona li ken pana e ona tawa jan lili ona. ni la kulupu wan li jo e ijo mute. kulupu ante li jo e ijo lili. kulupu wan li kama lawa e kulupu ante. nasin mani li kama lon.\n\n**nasin pan li ante suli e kulupu jan.** tenpo pini la kulupu jan o lili. tenpo ni la kulupu o kama suli. tenpo pini la jan ale kulupu li sona pona e jan ale kulupu. tenpo ni la kulupu li suli ike la, jan li ken ala sona pona e jan ale. tenpo pini la jan ale li sama li pali sama. tenpo ni la jan wan li lawa e jan ante.\n\n**jan li pali ala e kasi la, ona li ken pali e ijo ante.** ken la ona li pali e poki kepeken ko kepeken seli. ken la ona li ko e pan kepeken kiwen suli. ken la ona li toki e nasin sewi tawa kulupu. ken la ona li tawa kulupu ante li esun e ijo. ken la ona li pali e tomo.\n\n**nasin pan li ike e sijelo.** jan li moku e pan taso li moku ala e kili e soweli la, sijelo ona li kama wawa ala. sijelo li wile e ko mute ante e ko wan taso ala. kin la jan mute li lon kulupu wan la, jaki sijelo li ken pakala wawa e ona ale. ni la jan pi nasin pan li wawa ala sijelo. jan pi nasin alasa li wawa pona sijelo.\n\n**kulupu ale li pali e pan sama anu seme?** sama ala. ma Apika la, pan wan li lon. ma Asija la, pan ante. ma Amelika la, pan ante kin. ma Papuwa la, jan li pali e kili pan. ma Oseja la, jan li kama wile ala pali e pan. nasin alasa li awen pona tawa ona. tenpo lon la jan li ken esun e pan ale lon ma ale. ona ale li pona tawa uta.\n\n{{{sitelen \"0034-nanpa-lon/dibujo-kule.png\" \"pan mute\" \"jan Meki\"}}}","filePath":"poki/plaintext/2025/11/jan-li-alasa-li-pali-e-pan.md","digest":"9c9d700e2958d3da","rendered":{"html":"<p><strong>jan pi tenpo pini li kama jo e moku kepeken seme?</strong> open la nasin wan taso li lon. jan o alasa. tenpo mute la jan mije li alasa e soweli e kala e waso. jan meli li alasa e kili, li pali e ilo, li awen e kulupu. alasa la jan li ken moku e soweli e kili lon ma poka taso. moku poka li mute ala la, kulupu jan o kulupu lili. lili la jan ale kulupu li sona pona e jan ale kulupu. kulupu la ona li jan sama. jan lawa li lon ala.</p>\n<p><strong>jan pi nasin alasa li seme lon tenpo pi alasa ala?</strong> ona li pali e ilo alasa tan kiwen ma, tan kiwen sijelo, tan kiwen kasi. ona li len e ona kepeken selo soweli. ona li sitelen e soweli. ona li selo e ko kepeken luka la, ko li kama sama selo pi jan meli tawa lukin. ona li kama sona seli e kasi. seli suli la, kulupu li ken weka e soweli monsuta. jan li seli e sijelo soweli la sijelo li awen pona lon tenpo suli.</p>\n<p><strong>jan li awen lon lupa ma anu seme?</strong> awen. lupa li awen e kulupu la, pona. kulupu li ken awen lon lupa lon tenpo suli a. taso lon la, ona li pali e tomo kin. ona li kepeken kiwen kasi li kepeken selo soweli. kulupu li wile weka tan ma wan li wile tawa ma sin la, tomo ni li pona tawa kulupu.</p>\n<p><strong>nasin alasa la ike li seme?</strong> tenpo sike pini WAMA la kon li kama seli. ma Apika en ma Asija la ma mute li kama ike tawa kasi tawa soweli. taso jan li sona mute, li wile ala moli tan lili moku. ona li pana e kili pan lon ma pona la, tenpo sike kama la kasi pan li kama lon ma ni. jan li kepeken sona ni, li pali e pan lon ma poka.</p>\n<p><strong>nasin pan li wile e pali e ilo.</strong> jan o pona e ma pan. jan o weka e kasi ike tan ma pan. jan o pana e telo tawa ma pan. ni ale li pali suli. kulupu jan o kama suli o pana e pali suli. kulupu li jo e soweli la, ona li ken pana e ilo lon soweli. ni la soweli li pali e pan. jan li jo e soweli mute e ilo mute la ona li ken pana e ona tawa jan lili ona. ni la kulupu wan li jo e ijo mute. kulupu ante li jo e ijo lili. kulupu wan li kama lawa e kulupu ante. nasin mani li kama lon.</p>\n<p><strong>nasin pan li ante suli e kulupu jan.</strong> tenpo pini la kulupu jan o lili. tenpo ni la kulupu o kama suli. tenpo pini la jan ale kulupu li sona pona e jan ale kulupu. tenpo ni la kulupu li suli ike la, jan li ken ala sona pona e jan ale. tenpo pini la jan ale li sama li pali sama. tenpo ni la jan wan li lawa e jan ante.</p>\n<p><strong>jan li pali ala e kasi la, ona li ken pali e ijo ante.</strong> ken la ona li pali e poki kepeken ko kepeken seli. ken la ona li ko e pan kepeken kiwen suli. ken la ona li toki e nasin sewi tawa kulupu. ken la ona li tawa kulupu ante li esun e ijo. ken la ona li pali e tomo.</p>\n<p><strong>nasin pan li ike e sijelo.</strong> jan li moku e pan taso li moku ala e kili e soweli la, sijelo ona li kama wawa ala. sijelo li wile e ko mute ante e ko wan taso ala. kin la jan mute li lon kulupu wan la, jaki sijelo li ken pakala wawa e ona ale. ni la jan pi nasin pan li wawa ala sijelo. jan pi nasin alasa li wawa pona sijelo.</p>\n<p><strong>kulupu ale li pali e pan sama anu seme?</strong> sama ala. ma Apika la, pan wan li lon. ma Asija la, pan ante. ma Amelika la, pan ante kin. ma Papuwa la, jan li pali e kili pan. ma Oseja la, jan li kama wile ala pali e pan. nasin alasa li awen pona tawa ona. tenpo lon la jan li ken esun e pan ale lon ma ale. ona ale li pona tawa uta.</p>\n<p>{{{sitelen “0034-nanpa-lon/dibujo-kule.png” “pan mute” “jan Meki”}}}</p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"jan li alasa li pali e pan","description":null,"authors":["kala Asi"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/jan-li-alasa-li-pali-e-pan/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null,"tags":["sona"]},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"},"next":{"id":"2025/11/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona","data":{"title":"mi pakala e ilo mi li pona e ona","description":null,"authors":["kala Asi"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["sona"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"**tenpo ale la ilo li lon poka mi.** wile ale mi la ona li ken pana e pona. wile la mi toki tawa jan. wile la mi lukin e sitelen. wile la mi kute e kalama. wile la mi pona e sona mi. ona li ken ale e mi.\n\no sona e ijo suli: ilo sina li poki pi **ilo mute**. ilo wan li supa, li kute e luka sina, li pana e nanpa. ilo ante li kiwen, li pilin e nanpa, li pali e wile nanpa. ilo ante kin li poki, li ken awen e nanpa lon tenpo suli. ilo ante kin li lipu pimeja, li ken pana e sitelen kepeken suno.\n\nilo ale li sona e ilo ale anu seme? sona ala. ilo wan taso li toki tawa ilo luka, tawa ilo pilin, tawa ilo poki, tawa ilo sitelen. ona li lawa e ilo mute, li wan e ona. ni la ona li **ilo lawa**. sina ken ala ken luka e ilo lawa? ken ala. ona li kiwen ala, li nanpa taso. jan li pali e ona kepeken toki ilo.\n\nilo lawa li lon la, ilo sin pi kiwen ala li ken toki tawa ona. ilo li ken alasa e sona lon poki. ilo li ken alasa e ilo sin lon kulupu ilo. ilo mi li ken toki tawa ilo sina. wawa ale.\n\nken suli la sina sona pona e ale ni. taso **pakala seme li kama lon ilo mi a?** poki mi la sona mute li lon. poki li kama ken ala awen e sona sin. ilo poki o awen pali pona la mi o weka e sona tan poki. ike la mi ni ala lon tenpo suli.\n\ntenpo wan la mi toki tawa ilo mi. ona li toki tawa kulupu ilo pi ma ale, li sin e ilo ale mi. ilo sin o lon poki. taso poki li ken ala awen e ijo sin. mi weka e ilo pi sin ala, li awen ala e ilo sin. ilo li pini li pali ala. pakala. mi o seme?\n\nmi kama jo e kiwen lili. kiwen ni li ken jo e sona. mi pana e ilo lawa sin tawa insa kiwen. mi pana e kiwen tawa ilo mi. ilo pilin en ilo luka en ilo sitelen en ilo poki li kute e ilo lawa pi kiwen lili.\n\npali li pini anu seme? pini ala. ilo lawa o lon poki suli pi ilo mi, o lon ala kiwen lili taso. mi o tawa e ona.\n\nmi lukin e sona ale lon poki ilo. nanpa wan la mi weka e sona mute pi wile mi ala. poki li kama ken jo e ijo sin. nanpa tu la mi pana e ilo lawa tan kiwen tawa poki. nanpa tu wan la mi weka e kiwen lili. ilo li awen pali pona. wawa.\n\nmi toki e ni ale tan seme? nanpa wan la mi la pali mi li musi. tenpo lon la poki mi li jo e ilo lawa sin, e ilo lawa pi sin ala. nasa musi anu seme? mi weka ale ala e ilo pi sin ala. mi o ni lon tenpo kama.\n\nnanpa tu la o sona pona e ilo sina. sina sona mute e ona la ilo li pakala la sina ken pona e ona kepeken pali lili taso.","filePath":"poki/plaintext/2025/11/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona.md","digest":"4c76acbae26afa1f","rendered":{"html":"<p><strong>tenpo ale la ilo li lon poka mi.</strong> wile ale mi la ona li ken pana e pona. wile la mi toki tawa jan. wile la mi lukin e sitelen. wile la mi kute e kalama. wile la mi pona e sona mi. ona li ken ale e mi.</p>\n<p>o sona e ijo suli: ilo sina li poki pi <strong>ilo mute</strong>. ilo wan li supa, li kute e luka sina, li pana e nanpa. ilo ante li kiwen, li pilin e nanpa, li pali e wile nanpa. ilo ante kin li poki, li ken awen e nanpa lon tenpo suli. ilo ante kin li lipu pimeja, li ken pana e sitelen kepeken suno.</p>\n<p>ilo ale li sona e ilo ale anu seme? sona ala. ilo wan taso li toki tawa ilo luka, tawa ilo pilin, tawa ilo poki, tawa ilo sitelen. ona li lawa e ilo mute, li wan e ona. ni la ona li <strong>ilo lawa</strong>. sina ken ala ken luka e ilo lawa? ken ala. ona li kiwen ala, li nanpa taso. jan li pali e ona kepeken toki ilo.</p>\n<p>ilo lawa li lon la, ilo sin pi kiwen ala li ken toki tawa ona. ilo li ken alasa e sona lon poki. ilo li ken alasa e ilo sin lon kulupu ilo. ilo mi li ken toki tawa ilo sina. wawa ale.</p>\n<p>ken suli la sina sona pona e ale ni. taso <strong>pakala seme li kama lon ilo mi a?</strong> poki mi la sona mute li lon. poki li kama ken ala awen e sona sin. ilo poki o awen pali pona la mi o weka e sona tan poki. ike la mi ni ala lon tenpo suli.</p>\n<p>tenpo wan la mi toki tawa ilo mi. ona li toki tawa kulupu ilo pi ma ale, li sin e ilo ale mi. ilo sin o lon poki. taso poki li ken ala awen e ijo sin. mi weka e ilo pi sin ala, li awen ala e ilo sin. ilo li pini li pali ala. pakala. mi o seme?</p>\n<p>mi kama jo e kiwen lili. kiwen ni li ken jo e sona. mi pana e ilo lawa sin tawa insa kiwen. mi pana e kiwen tawa ilo mi. ilo pilin en ilo luka en ilo sitelen en ilo poki li kute e ilo lawa pi kiwen lili.</p>\n<p>pali li pini anu seme? pini ala. ilo lawa o lon poki suli pi ilo mi, o lon ala kiwen lili taso. mi o tawa e ona.</p>\n<p>mi lukin e sona ale lon poki ilo. nanpa wan la mi weka e sona mute pi wile mi ala. poki li kama ken jo e ijo sin. nanpa tu la mi pana e ilo lawa tan kiwen tawa poki. nanpa tu wan la mi weka e kiwen lili. ilo li awen pali pona. wawa.</p>\n<p>mi toki e ni ale tan seme? nanpa wan la mi la pali mi li musi. tenpo lon la poki mi li jo e ilo lawa sin, e ilo lawa pi sin ala. nasa musi anu seme? mi weka ale ala e ilo pi sin ala. mi o ni lon tenpo kama.</p>\n<p>nanpa tu la o sona pona e ilo sina. sina sona mute e ona la ilo li pakala la sina ken pona e ona kepeken pali lili taso.</p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"mi pakala e ilo mi li pona e ona","description":null,"authors":["kala Asi"],"proofreaders":null,"date":"2025-11-09T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/toki/nanpa-lon/mi-pakala-e-ilo-mi-li-pona-e-ona/","https://liputenpo.org/lipu/nanpa-lon/","https://liputenpo.org/pdfs/0034lon.pdf"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null,"tags":["sona"]},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"}},"a/jan_Asilu":{"next":{"id":"2025/08/pini-ike-pi-jan-ike","data":{"title":"pini ike pi jan ike","description":null,"authors":["jan Asilu"],"proofreaders":null,"date":"2025-08-28T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["musi"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/lipu/nanpa-pilin/","https://liputenpo.org/pdfs/0033pilin.pdf","https://github.com/lipu-tenpo/liputenpo.org/tree/main/toki"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"body":"tenpo pini weka la jan lawa suli li lon. ona li lawa e ma suli. suno ale la jan wan li kama lon poka ona li toki : *“ jan lawa mi o, o pilin pona e jan pi ma sina. sina pilin ike e jan ante la sewi li ni e sina kin.”* jan ni li kama jan poka pi jan lawa la jan ante li pilin ike tawa ona li wile e ni : jan lawa o weka e jan ni tan poka ona.\n\nni la jan pi pilin ike li tawa tomo pi jan lawa li toki : *“jan lawa mi o , jan sina pi toki pona li toki e ni : “kon pi uta sina li jaki mute.”* jan lawa li toki : *“kepeken nasin seme la mi sona e lon pi toki sina.”* jan li toki : *“ ona li kama lon poka sina la o poka mute e ona tawa sina. ona li len e nena ona kepeken luka la sina ken sona e lon pi toki mi.”*\n\nona li tawa tomo pi jan pona li toki : *“jan pona o , mi wile e ni : sina kama tawa tomo mi li moku e moku pona lon open pi suno kama. sina wile ala wile.”* jan li toki : *“ mi wile.”* ni la ona tu li moku. taso moku la kili namako li lon. ona li pona e moku li pilin pona tawa uta. taso jan li moku e ona la kon uta li kama jaki.\n\nmoku li pini la jan pona li tawa tomo pi jan lawa. taso tenpo ni la jan lawa li poka nasa e ona tawa ona. ona li lon poka pi jan lawa la ona li kama len e nena ona kepeken luka tan pilin ni : kon jaki pi uta mi li pilin ike e jan lawa. jan lawa li lukin e ni la ona li pilin e ni : toki pi jan ante li lon.\n\ntenpo lili li pini la jan lawa li pana e lipu tawa ona li toki : *“ o pana e ni tawa jan pali suli.”* tenpo mute la jan lawa li wile pana e pana mani tawa jan la ona li pana e lipu tawa ona. taso jan pona li kama ike lon pilin ona la ona li sitelen e ni lon lipu : *“ jan pali mi o , jan li kama tawa sina li pana e lipu ni tawa sina la sina o moli e ona o weka e selo ale ona o len e kasi pi moku soweli kepeken selo ona o pana e ona tawa mi.”*\n\njan pona li weka tan tomo pi jan lawa li tawa tomo pi jan pali li pilin pona tan ni : lon pilin ona la jan lawa li pana e mani tawa ona. lon nasin la jan ante li lukin e ona li kama lon poka ona li toki : *“ jan pona o , sina tawa seme.”* ona li toki : *“ mi wile pana e lipu ni pi jan lawa tawa jan pali suli. ona li ken pana e mani tawa mi.”* jan ante li kute e ni la ona li toki : *“ tawa li wile e tenpo mute la mi tawa li kama jo e mani sina li pana e ona tawa sina. ni li pona ala pona.”* ona li toki : *“ pona a.”*\n\nni la jan ante li tawa tomo pi jan pali li pana e lipu la jan pali li toki : *“ lipu ni li toki e ni : mi o moli e sina.”* ona li pilin monsuta mute la ona li toki : *“ jan pi lipu ni li mi ala. o sona e lon pi toki mi tan jan lawa. sina ni ala la o moli ala e mi.”* taso jan pali li toki : *“ nasin pi jan lawa li ni : lipu li kama tan ona la mi o toki ala e ijo lipu. ni la mi o moli e sina.”* ona li moli e ona li pali e ijo ale pi toki lipu.\n\njan pona li tawa sin tawa tomo pi jan lawa la jan lawa li pilin nasa li toki : *“ jan o , sina seme e lipu.”* ona li toki : *“ mi pana e ona tawa jan ante.”* jan lawa li toki : *“ taso jan ante ni li toki e ni : sina toki jaki e kon uta mi. ni li lon ala lon.”* ona li toki : *“ ala a.”* jan lawa li toki : *“ sina lon poka mi la sina len e nena. ni li tan seme.”* ona li toki e tan lon la jan lawa li sona e ike pi jan ante li toki e ni tawa ona : *“ sina pona. taso jan ante li pali ike la sewi li pakala e ona. toki pona sina li lon a.”*","filePath":"poki/plaintext/2025/08/pini-ike-pi-jan-ike.md","digest":"521ed47ce22aca21","rendered":{"html":"<p>tenpo pini weka la jan lawa suli li lon. ona li lawa e ma suli. suno ale la jan wan li kama lon poka ona li toki : <em>“ jan lawa mi o, o pilin pona e jan pi ma sina. sina pilin ike e jan ante la sewi li ni e sina kin.”</em> jan ni li kama jan poka pi jan lawa la jan ante li pilin ike tawa ona li wile e ni : jan lawa o weka e jan ni tan poka ona.</p>\n<p>ni la jan pi pilin ike li tawa tomo pi jan lawa li toki : <em>“jan lawa mi o , jan sina pi toki pona li toki e ni : “kon pi uta sina li jaki mute.”</em> jan lawa li toki : <em>“kepeken nasin seme la mi sona e lon pi toki sina.”</em> jan li toki : <em>“ ona li kama lon poka sina la o poka mute e ona tawa sina. ona li len e nena ona kepeken luka la sina ken sona e lon pi toki mi.”</em></p>\n<p>ona li tawa tomo pi jan pona li toki : <em>“jan pona o , mi wile e ni : sina kama tawa tomo mi li moku e moku pona lon open pi suno kama. sina wile ala wile.”</em> jan li toki : <em>“ mi wile.”</em> ni la ona tu li moku. taso moku la kili namako li lon. ona li pona e moku li pilin pona tawa uta. taso jan li moku e ona la kon uta li kama jaki.</p>\n<p>moku li pini la jan pona li tawa tomo pi jan lawa. taso tenpo ni la jan lawa li poka nasa e ona tawa ona. ona li lon poka pi jan lawa la ona li kama len e nena ona kepeken luka tan pilin ni : kon jaki pi uta mi li pilin ike e jan lawa. jan lawa li lukin e ni la ona li pilin e ni : toki pi jan ante li lon.</p>\n<p>tenpo lili li pini la jan lawa li pana e lipu tawa ona li toki : <em>“ o pana e ni tawa jan pali suli.”</em> tenpo mute la jan lawa li wile pana e pana mani tawa jan la ona li pana e lipu tawa ona. taso jan pona li kama ike lon pilin ona la ona li sitelen e ni lon lipu : <em>“ jan pali mi o , jan li kama tawa sina li pana e lipu ni tawa sina la sina o moli e ona o weka e selo ale ona o len e kasi pi moku soweli kepeken selo ona o pana e ona tawa mi.”</em></p>\n<p>jan pona li weka tan tomo pi jan lawa li tawa tomo pi jan pali li pilin pona tan ni : lon pilin ona la jan lawa li pana e mani tawa ona. lon nasin la jan ante li lukin e ona li kama lon poka ona li toki : <em>“ jan pona o , sina tawa seme.”</em> ona li toki : <em>“ mi wile pana e lipu ni pi jan lawa tawa jan pali suli. ona li ken pana e mani tawa mi.”</em> jan ante li kute e ni la ona li toki : <em>“ tawa li wile e tenpo mute la mi tawa li kama jo e mani sina li pana e ona tawa sina. ni li pona ala pona.”</em> ona li toki : <em>“ pona a.”</em></p>\n<p>ni la jan ante li tawa tomo pi jan pali li pana e lipu la jan pali li toki : <em>“ lipu ni li toki e ni : mi o moli e sina.”</em> ona li pilin monsuta mute la ona li toki : <em>“ jan pi lipu ni li mi ala. o sona e lon pi toki mi tan jan lawa. sina ni ala la o moli ala e mi.”</em> taso jan pali li toki : <em>“ nasin pi jan lawa li ni : lipu li kama tan ona la mi o toki ala e ijo lipu. ni la mi o moli e sina.”</em> ona li moli e ona li pali e ijo ale pi toki lipu.</p>\n<p>jan pona li tawa sin tawa tomo pi jan lawa la jan lawa li pilin nasa li toki : <em>“ jan o , sina seme e lipu.”</em> ona li toki : <em>“ mi pana e ona tawa jan ante.”</em> jan lawa li toki : <em>“ taso jan ante ni li toki e ni : sina toki jaki e kon uta mi. ni li lon ala lon.”</em> ona li toki : <em>“ ala a.”</em> jan lawa li toki : <em>“ sina lon poka mi la sina len e nena. ni li tan seme.”</em> ona li toki e tan lon la jan lawa li sona e ike pi jan ante li toki e ni tawa ona : <em>“ sina pona. taso jan ante li pali ike la sewi li pakala e ona. toki pona sina li lon a.”</em></p>","metadata":{"headings":[],"localImagePaths":[],"remoteImagePaths":[],"frontmatter":{"title":"pini ike pi jan ike","description":null,"authors":["jan Asilu"],"proofreaders":null,"date":"2025-08-28T00:00:00.000Z","date-precision":"day","original":null,"tags":["musi"],"license":"CC BY-SA 4.0","sources":["https://liputenpo.org/lipu/nanpa-pilin/","https://liputenpo.org/pdfs/0033pilin.pdf","https://github.com/lipu-tenpo/liputenpo.org/tree/main/toki"],"archives":null,"preprocessing":null,"accessibility-notes":null,"notes":null},"imagePaths":[]}},"collection":"poki"}}} toki ale lipu tenpo nanpa lon la sona jan Asilu li sitelen jan Soseli Panlika (tan ma Tesa pi ma Mewika) li lon supa lape lon tomo pi pona sijelo. sona sin ni li pana e pilin pi ike wawa tawa ona: jan lili pi poki mama ona li pakala. ona li kama moli lon tenpo kama. jan lili sin ni li kama ala lon poka pi jan lili ante ona.
jan Soseli li jo e jan lili ni lon poki ona lon tenpo esun luka luka luka tu taso. jan sona li toki e ni tawa ona: “jan lili li ken ala awen lon poki li kama moli li open e kama ona”
tenpo ni la jan pi pona sijelo o weka e jan lili tan poki mama. ona li ni ala la ijo lili jaki¹ li pakala e sijelo mama. mama li ken kama moli kin a. taso jan pi pona sijelo li ni ala tan toki ona ni: “jan lili li moli ala lon tenpo ni. mi weka e ona lon tenpo ni la mi pali e ni: mi moli e jan lili. lawa li ken ala e ni.”
tenpo suno tu li pini ala la jan lili li moli. taso ijo jaki li pakala e poki mama e sijelo ale ona lon tenpo suli ni. ike mute la suno tu wan li pini la mama li moli. lawa ike li moli e ona a.
¹ ona li ken ijo sama soweli. sijelo ona li lili mute a la jan li ken ala lukin e ona kepeken oko taso.
mi kama jo e sona ni tan lipu ni: https://www.propublica.org/article/josseli-barnica-death-miscarriage-texas-abortion-ban